zondag 27 mei 2012

Jan T. Terpstra


Door Tjalling van den Bosch

Dammen, dammen, dammen.

Jan Terpstra met een T ertussen, welke zou kunnen staan voor
"Toernooitijger".
Het aantal toernooien dat onze hoofdpersoon per jaar afwerkt is
ongelooflijk.

Om te beginnen zijn daar de ééndagstoernooien waar hij "acte de présence"
geeft zoals Woudsend, Twijzelerheide, Sneek, Zwaagwesteinde, Zwartsluis,
Kampen, Hardenberg, Lunteren om er paar eens een paar (?) te noemen.
Ook ontbreekt Terpstra niet op meerdaagsetoernooien (een selectie):
Bunsschoten, Amersfoort, Amsterdam (paastoernooi), Wageningen (N.K. senioren),
Brunssum, Nijmegen, Den Haag (helaas ter ziele gegaan), Heerhugowaard,
Groningen, Delft.

Ook trekt Jan zonder problemen de grens over onder anderen:
Salou, Praag, Berlijn, Parijs, Tavira (Portugal).
En zelfs heeft hij ook al eens ons continent verlaten voor het toernooi
in Thailand ("Der mut toch iemand op Hidde passe, juh").
Bedenk daarbij dat Terpstra ook nog eens trouw de "onderlinge" van
onze club bezoekt, uitkomt (zowel landelijk als provinciaal) voor de
diverse teams van Huizum en ook nog aan diverse kampioenschappen,
welke onder de vlag van de P.F.D.B. worden georganiseert, deelneemt.
Ja, dan kunt u zich de ondertitel boven dit epistel wel voorstellen.

Mijn eerste ontmoeting met Jan Terpstra moet al ruim 40 jaar geleden
hebben plaatsgevonden tijdens één van de vele zaterdagtoernooien die
Fryslan toen rijk was.
Hij was toen nog uitgedost met een weelderig bos haar en met een
Caballero (zonder filter) in de aanslag (beide heeft hij ondertussen
afgeschaft).

Toen ik, na een ballingschap van zo'n 15 jaar ,mij weer in de (Friese) damwereld
meldde (midden jaren negentig) viel het mij op dat Jan zich vrijwel probleemloos
plaatste voor het (individuele) Fries Kampioenschap.
Op die bewuste avond rammelde hij Sjoerd Koopman van het bord, ook Teake
Kooistra werd al eens slachtoffer van Jan zijn dadendrang, dat ging als het volgt:

Wit: T. Kooistra
Zw.: J.T. Terpstra




Wit is eigenlijk overspeeld, 32-28 is na (22-27) vanwege allerlei tactische
wendingen meteen uit dus:
1.40-35? 26-31! 2.37x26 22-27 3.32x21 18-23 4.29x09 20x49 5.19-14 49x04 6.14x05 15-20
7.39-34 20-24 8.05-37? 04-13
Het dreigende (24-30) kan niet gepareerd worden met 34-29 wegens 13-31! Zwart wint.

Op de vraag van de lezer "damt hij weleens niet ?" kan het antwoord
kort en bondig zijn: "NEE", want Jan doet ook nog (!) mee aan het
Nederlands Kampioenschap correspondentiedammen.
Of eigenlijk moet ik zeggen deed mee, want "ze bruke tegenwoordig altiid
de computer juh, daarom vind ik er niks meer an".
Het mechanische "brein" weerlegt de hersenspinsels van Jan te gemakkelijk.
Toch heeft Terpstra tijdens dit dammen "per briefkaart" (ja, zo ging dat toen)
ook de nodige slachtoffers gemaakt.

We pakken nogmaals de jubileumuitgave van "Huizum 75 jaar" erbij, hierin schrijft
Rein van der Pal:
"In de finale treffen de beide spelers elkaar tweemaal.
Frits Luteyn weet in de eerste partij, tegen Jan, met een uiterste krachtsinspanning,
remise uit het vuur te slepen.
In de tweede partij gaat de meervoudige correspondentiekampioen van Nederland ten
onder.

Wit: F. Luteyn
Zw.: J. Terpstra




NK correspondentiedammen 1984

Jan Terpstra schuwt de strijd niet en speelt tegen iedereen op winst.
De contouren van een wilde aanvalspartij zijn nog duidelijk zichtbaar.
Wanneer de witspeler zich in de diagramstand de zet 37-31 (?) laat ontglippen
gaat de vlag in huize Terpstra in top.

1...22-28 ! 2.33x22 23-28 3.32x34 24-29 4.34x23 25-30 5.35x24 20x36! De nu onstane situatie werd door Jan snel in twee punten omgezet en kon zijn
tegenstander op vakantie!"

Een oud gezegde is; "Hij die ver reist kan veel verhalen".
De mensen die Jan Terpstra niet kennen zullen zich misschien afvragen of hij
zelf nog iets te vertellen heeft of dat er anderzijds nog iets smeuïgs valt te
vertellen over onze hoofdpersoon, ook hierop is het antwoord: NEE !
dammen, dammen, dammen . . . .

zondag 20 mei 2012

Johan Demasure

Door Tjalling van den Bosch

Het dam"geweten" van België en wijde omgeving

Ik ontmoette, voormalig schoolhoofd, Johan Demasure voor het eerst
in 2007 tijdens "Salou" van dat jaar.
Hij was hoofdscheidsrechter en wat mij opviel was dat hij een enorme
autoriteit uitstraalde.
("Silence please, concentration, play", zelfs de oudere en dovere spelers
voelen dat het "op het punt van beginnen" staat.)

Demasure is op aanraden van Nina Hoekman (Jankovskaya) de "huisarbiter"
van "Salou" geworden en dus kwam ik (als trouwe "Salou"-ganger) hem in de
jaren hierna altijd tegen.
Wat mij opviel was dat hij inderdaad "streng doch rechtvaardig" de reglementen
van de F.M.J.D. nastreefde, maar dat hij ook oog had voor de "gewone" dammer.
Hij voelt de sfeer van een toernooi altijd goed aan, zo maakte hij in Salou
(voorafgaande aan de eerste ronde) duidelijk dat de mobiele telefoontjes
moesten worden uitgeschakeld.
Mochten die toch "afgaan" dan diende men de arbiter, na afloop van de ronde,
van een consumptie te voorzien.
Nog nooit zijn er zoveel telefoontjes afgegaan !
Het was die avond, op het terras, nog lang onrustig . . . . .

Johan en zijn vrouw Krista zijn aimable mensen.
Ze wonen in het westen van Vlaanderen, omgeving Kortrijk.
Als ik het goed heb zijn er drie zoons voortgekomen uit hun huwelijk.
Die vervolgens weer voor 6 nakomelingen hebben gezorgd.

Johan kwam pas op latere leeftijd, tijdens het opgroeien van zijn zoons,
in aanraking met het dammen.
Bert en Tijs waren goede dammers, maar door drukke werkzaamheden zijn hun
damactiviteiten wat naar de achtergrond gedrukt.

Niet bij Johan, hij is altijd in alles was hij deed (en doet) een perfectionist.
Niet alleen voor de kleine Belgische damgemeenschap is hij (zeer) belangrijk,
nee ook voor het dammen wereldwijd is Demasure van grote betekenis.
Jaarlijks organiseert hij het Belgisch kampioenschap en is hij lid van het
bestuur van de F.M.J.D.
Tevens is hij internationaal arbiter, spreekt minstens drie talen (Frans,
Engels en Nederlands) vloeiend en beheerst (vrij naar voormalig I.O.C.-lid Anton Geesink)
de "statuten en reglementen" als geen ander.

Geheel in lijn met een oud Chinees spreekwoord ("verachtelijk is hij die onrecht
bespeurt en het niet (be)noemt") zal hij eventuele misstanden binnen de
Internationale (of Belgische) damorganisatie aan de kaak stellen.

Op zoek naar de dammer Johan Demasure zag ik dat hij in de negentiger jaren van
de vorige eeuw regelmatig deelnemer was aan meerdaagse toernooien in binnen- en
buitenland.
En ja, dan kan het niet missen, dan kom je (of je wilt of niet) de toernootijger
"nummero uno" tegen.
We gaan terug in de tijd en komen terecht in 1996 bij de "Den Haag open".

Het zou best wel eens Johans "finest hour" op damgebied kunnen zijn geweest!

Wit: Jan Terpstra
Zw.: Johan Demasure



Na wits 26ste zet 35-30 ging zwart verder met: 1..13-19?! blunder of lokzet?
"Onze" Jan kon het niet laten, dus
2.28-23 19x28 3.37-32 28x37 4.38-32 37x28 5.42-38 26x37 6.38-32 22x31 7.33x02 37x28 8.36x22 17-22 9.27x18 12x23 10.02-24 28-32 11.24-38 32-37 12.30-24 10-14 13.38-47 15-20 14.24x15 23-29 15.47x24 03-08 16.24x02 11-16 17.02x11 06x17
amai

Echte (partij)analytici zullen bij de bovenstaande zettenreeks zo nu en dan,
of misschien juist wel heel veel, met uitroep-/vraagtekens hebben opgesierd.
Ik vind het allemaal heel bijzonder, maar ik ben absoluut niet in staat om
de geproduceerde zetten van wat voor commentaar dan ook te voorzien.
Er ontgaat mij te veel!!

Wilt u meer weten over de damactiviteiten van Johan Demasure ga dan naar
de site van WDC Heule. . . .

zondag 13 mei 2012

Salou - Wijk aan Zee


Door Tjalling van den Bosch

Wat "de Hoogovens" voor de schaakwereld is, is "Salou " voor het dammen!

Natuurlijk weet ik ook wel dat het schaaktoernooi in Wijk aan Zee tegenwoordig
anders heet (Tata), maar in de volksmond weet een ieder precies wat je bedoelt
als je het over "de Hoogovens" hebt.

"Salou" is 's werelds grootste (internationale) damtoernooi en alhoewel het in
Cap Salou wordt gehouden weet een ieder heel goed wat je bedoelt met "Salou".

Veel "Huizumers" doen mee aan dit toernooi en zijn, vrijwel zonder uitzondering, zeer
positief over het 12-daagse (dam)verblijf aan de "kust van de zon"!

Dit jaar viert "Salou" zijn derde lustrum, hoe is het allemaal zo gekomen ?
We gingen voor u op onderzoek uit !

Ooit ontstond er in de Nederlandse damwereld het idee voor een damtoernooi in
het buitenland. Als ik het één en ander goed begrijp waren het Dick Hendriksen en Alexander Presman die de handschoen opraapten.

Het eerste toernooi werd gehouden rond Pinksteren (1998), in de open lucht, met zo'n
70 deelnemers. Dit was niet een onverdeeld succes, want ten eerste waaide het toen nogal en ook de plaatselijke autoriteiten waren op z'n zachtst gezegd niet gelukkig met dit outdoor-evenement. Daarom werd, het jaar erop, een hotel als locatie gekozen.

In de jaren nadien werden er verschillende hotels aangedaan, maar uiteindelijk vond
men de perfecte locatie : Hotel Cala Font in Cap Salou. Uitzicht op zee, redelijke prijzen, goed gevarieerd eten en een speelzaal die ruim genoeg was. Toen nog wel (!) want het gemiddelde aantal deelnemers lag in die beginjaren ruim onder
de 100 dammers. In de vijfde editie van dit toernooi deden er precies 100 dammers en damsters aan "Salou" mee. Voorafgaand aan het toernooi werd namelijk, in hetzelfde hotel, gestreden om de Confederation Cup. Veel toppers deden toen na afloop hiervan ook maar mee aan het "open"-toernooi.

Na het toernooi zo'n 7 maal te hebben georganiseerd vonden Hendriksen en Presman het wel welletjes, de organisatie slokte zoveel tijd op en beide mannen hadden een (meer dan)volledige baan, zodat men het niet meer zag zitten om het toernooi nogmaals te organiseren.

Peter Pippel uit Gouderak was één van de deelnemers van het eerste uur. De eerste editie van "Salou" was voor Pippel (dammend) het meest succesvol. Hij versloeg o.a Alexander Presman en eindigde dat jaar als 14de ! Enkele jaren later wist hij een tweede G.M.I. beentje te lichtten, namelijk Kees Thijssen! Het toernooi was voor Peter "zijn vakantie "geworden, waar hij elk jaar weer naar uit keek.

Toen Pippel vernam dat de organisatoren er de brui aan wilden geven, vroeg hij wat er nodig was om dit toernooi te organiseren! "Veel vrije tijd" was het antwoord, nou is Peter ambtenaar dus was dat geen probleem! Zodoende ging de man uit Gouderak aan de slag, al gauw kreeg hij hulp van Henk en Nina Hoekman. "Anders had ik het niet gered" zegt Pippel nu, want onder zijn bezielende leiding groeide het toernooi (bijna) uit zijn voegen.

De deelnemers kwamen uit alle, en verre, windstreken en het aantal groeide en groeide maar. Vorig jaar waren er zo'n 140 deelnemers, wat gezien de ruimte van de speelzaal het absolute maximum is. Dit jaar werd deze limiet zelfs overschreden en moesten veel deelnemers op de reservelijst worden geplaatst, dit tot groot verdriet van de huidige organisator. Ook de tijd die Pippel er in moet steken om het allemaal "in orde" te krijgen is absurd te noemen.

Wat een gewone deelnemer zich niet realiseert is dat er naast de gewone organisatorische zaken zoals de speelzaal, borden, schijven, klokken, notatie-formulieren, prijzen, etcetera, etcetera, ook nogal wat (andere) hordes moeten worden genomen. Je moet communiceren met de buitenlanders, dus in het Engels, Frans, Russisch (nee, Peter spreekt geen Russisch, maar daar komt Nina om de Hoek(man) kijken) en Fries !?!

Verder moet de organisatie aan de slag met: Vervoer van en naar de vliegvelden (Barcelona, Reus) trein- en bus stations (Salou, Tarragona), dus moeten er bussen en busjes worden ingehuurd. Het hotel stelt een gelimiteerd aantal kamers beschikbaar, dus dat is gezien het aantal deelnemers + aanhang (totaal moet Peter dit jaar zo'n 250 man/vrouw onderbrengen) ook niet éénvoudig. Als u dan ook nog bedenkt dat veel mensen "Salou" als hun enige echte vakantie beschouwen en dat men daarom een langer verblijf wenst, wat voor Peter betekent dat hij ook dat weer met het hotel moet kortsluiten, dan kunt u nagaan hoeveel tijd en energie er in de orgnaisatie gaat zitten.

Als klap op de vuurpijl komen dan ook nog eens de "visum-perikelen" om de hoek kijken. Dit is iets waar wij, gewone stervelingen, geen idee van hebben. De lezer moet begrijpen dat de deelnemers vanuit de hele wereld aankomen zetten.
India, Brazilië, Costa Rica, Israel, Moldavië, Mongolië, de Verenigde Staten, China,
Azerbijdjan, United Kingdom om maar eens wat verre oorden (van de deelnemerslijst)
op te noemen. Daarbij komt dat je het allemaal via de Spaanse autoriteiten moet regelen ! Daarom heeft Pippel een paar jaar geleden maar een bedrijf uit Salou in de arm genomen, welke gespecialiseerd is om al deze problemen te tackelen.

Waarom is "Salou" zo'n succes ?
Wat de reden precies is, is misschien moeilijk aan te geven, maar de feiten zijn:
Goed hotel voor een redelijke prijs (inclusief drie maaltijden ben je voor minder
400 euro, zo'n 12 dagen "onder de pannnen").
Kosten toernooi en vervoer van en naar de vliegvelden (minder dan 100 euro).
De datum (eind mei - begin juni), veel Nederlanders zien dan een kleine twee weken "zon" wel zitten.
In principe zit iedereen in hetzelfde hotel, wat volgens mij de gezelligheid ten goede komt.
De bediening is origineel te noemen, de "Salou"-gangers zullen me begrijpen als ik het heb over: "El Geffe", Elisabeth, of over de "ober die een paar woordjes Nederlands spreekt " (welke kunt u wel nagaan) . . .

Is er voor de mensen die meekomen, die dus niet aan het toernooi deelnemen, iets te doen? Nou, je moet jezelf wel vermaken natuurlijk, want er wordt niets georganiseerd.
De één vind het leuk om te wandelen, de ander zit liever op haar (of zijn) troon bij het zwembad en een derde onderneemt reisjes naar bijvoorbeeld Salou, Tarragona, Barcelona, Reus, Cambrils, Monserat.
De rondes vangen aan om 15.30 uur (met uitzondering van de 3de ronde), dus vaak kunnen de dammende partners overdag gewoon mee met deze uitstapjes. Voor de jeugd, die liever s'nachts Salou onveilig maakt, is het aanvangstijdstip ook goed
te doen. De door mij zo vermaledijde 3de (en 4de ronde), worden op de dinsdag gespeeld, deze begint om 9 uur s'morgens (grrr !) en de 4de gewoon om 15.30 uur.
Maar door deze dubbele ronde is er op de vrijdags geen speelronde, dan kunnen de dammers (en meekomers) dus wat langere tripjes maken.
Voor de damjunkies is er op de vrijdag nog de mogelijkheid om aan het sneldamtoernooi, dat 's avonds wordt gehouden, mee te doen.

Voor mij is "Salou" een perfect toernooi, maar ik moet eerlijk toegeven dat ik geen vergelijkingsmateriaal heb, want ik heb verder nog nooit aan een ander buitenlands toernooi meegedaan. Nou met uitzondering dan van het toernooi om de "Flanders Cup" in Heule (België)! De Nederlanse toernooien zijn natuurlijk ook allemaal stuk voor stuk uitstekend te noemen.

De toekomst zal uitwijzen of ik ook nog eens zal meedoen aan de toernooien in Thailand (dit moet toch een unieke ervaring zijn) en Praag (alleen al vanwege de historie die in de hoofdstad van Tsjechië ligt).

Veel leden van onze damclub hebben deze toernooien vaker dan één keer bezocht en zijn
ook over deze "uitjes" altijd zeer lovend. Voor meer informatie over "Salou" kunt u terecht op de door Alexander Presman bijgehouden site "Salou Open".

SALUD

maandag 7 mei 2012

Johan Bosgra

Topscorer met een probleem

Door Tjalling van den Bosch


Het zal een jaar of 5 geleden zijn geweest toen er plotseling een
nieuw lid bij onze club kwam aanwaaien !
Johan Bosgra bleek zijn naam te zijn en natuurlijk waren we blij
dat hij voor de Huizumer moederschoot had gekozen.

In eerste instantie was er niet zoveel over hem bekend, maar gaandeweg
ontpopte hij zich tot een echte Huizumer.
Hij bleek een echte Cambuurfan te zijn, nee dat is niet het probleem
welke ik in het hoofd had toen ik de ondertitel opschreef.

De tekortkoming waar ik op doelde was namelijk het feit dat Johan zijn
partijen niet noteert, en als hij dat wel doet dan noteert hij ze niet !?!
Dus kan Bosgra ook nooit zijn partijen naspelen, wat betekent dat hij
dus niets kan leren van zijn partijen.
Hij moet het puur op instinct doen en ja dan maak je niet zo snel vorderingen.

Voor Johan geldt dan ook het aloude gezegde:
Wijsheid vindt men in de boeken, op een andere manier wijs worden
betekent dat men ver (en lang) moet zoeken !

Maar. . . nu moet gezegd worden dat hij zich toch gestaag ontwikkeld heeft
tot een speler van enig formaat.

Dit seizoen trad Huizum opnieuw, provinciaal, aan met een vierde team.
Dit viertal werd, tegen eigen verwachting in, kampioen in de derde klas van
de P.F.D.B.
En . . . . Johan Bosgra werd topscorer met 12 uit 7 !!
Het team bestond uit : aanvoerder Ton Bouwkamp, routinier Hidde Risselade,
"de motor" Fedde van der Laan en ons onderwerp dus als topscorer.
Eénmaal was er een invaller nodig in de persoon van Bart Adema.

Ruim voor de laatste, en beslissende, wedstrijd in, en tegen, het favoriete
reserveteam van Rinsumageest, was Johan al op van de zenuwen.
In de thuishaven van Rinsumageest, "de Beyer", was het één grote zenuwentoestand,
routinier Hidde had "houden en keren" om Johan in de "stringen" te houden.

Maar uiteindelijk kraaide Bosgra luid victorie toen het allemaal positief
was verlopen, "we hebben de cup met de grote oren" was één van zijn uitspraken.
Er werd er "één op genomen" en ook nog wel een paar meer en toen men, laat in de
avond, eens om zich heen keek bleken de vier Huizumer matadoren nog de enig
overgeblevenen te zijn.
Dus maar op naar huis, Johan wilde de burgemeester nog uit zijn bed bellen zodat
de beste man hun kon huldigen.
Dat heeft men maar niet gedaan, in plaats daarvan heeft men maar even een
ererondje gemaakt op het Europaplein.

Helaas (ja dat is echt jammer) kunnen we niet één van Bosgra zijn partijen laten
zien, vandaar dat er hieronder twee opgaves staan waar een ieder, maar vooral
de mannen van het vierde, zich eens over mogen buigen.
Voor beide geldt : wit speelt en wint !

De eerste is een opening welke is bedacht door Hans Jansen, voormalig Nederlands
kampioen en internationaal grootmeester.

Deze opening gaat als volgt:
33-29 (19-23) 35-30 (20-25) 30-24 (14-20) 31-27 (9-14) 36-31 (3-9)(Diagram)


En nu is de vraag dus : hoe wint wit ? (een schijf).

Het volgende diagram is speciaal voor onze "kleine Napoleon".



Ook hier is de vraag : hoe wint wit ?

Ik hoop beste Johan dat je vanaf nu je partijen gaat noteren, want je mag het
nageslacht toch niet achterlaten met alleen woorden . . .

Als afsluiting nog een uitspraak van schaker Emanuel Lasker:
"Properly thought, a student can learn more in a few hours then he would
find out in 10 years of untutored trail and error" ! ! !