donderdag 29 september 2016

Kijksport...

Door Tjalling van den Bosch

De media, en dan men name de televisie, zijn voor het grootste deel
verantwoordelijk voor de populariteit van een sport.
Soms kan je je afvragen of een sport wel zo geschikt is voor een
langdurige tv-uitzending, maar wanneer de beleidsbepalers van de
televisie vinden dat een sport er geschikt voor is, dan wordt het wel
geschikt gemaakt!

Je kunt je bijvoorbeeld afvragen of de drie weken lange (dagelijkse)
uitzendingen van bijvoorbeeld de Tour de France eigenlijk wel zo
opwindend zijn om als kijker te volgen.
Vaak zien we, dat er in het begin van een etappe een groepje renners
'de benen neemt', om vervolgens op zo'n 10 kilometer voor de finish 
te worden ingehaald, waarna er een massasprint volgt.
Bergetappes waar de finish niet bergop is, zijn voor de klassementsrenners
vaak niet interessant om aan te vallen, men beperkt zich meestal tot het elkaar
in de gaten houden, want een inspanning bergop wordt zo maar weer ongedaan
gemaakt in de afdaling naar de finish (en dus speelt men liever remise!).

Bergetappes die wel bergop eindigen zijn vaak pas op de laatste beklimming
interessant om te volgen, want dan is de kans groot, dat iemand (van de
kanshebbers) niet kan volgen, of dat iemand een poging onderneemt om de
andere kanshebbers op achterstand te zetten ('aan de tand voelen').
Een eerdere ontsnapping (door één van de echte kanshebbers) wordt vaak niet
ondernomen, omdat daar ook een risico in zit ('man met de hamer tegenkomen'). 

En dat krijgen de kijkers per dag, vier uur lang, voorgeschoteld als amusement;
de sponsors (niet alleen tijdens de reclame-blokken!) varen er wel bij!
De vraag is echter of het gepresenteerde wel zou spectaculair is?
De etappes waarin daadwerkelijk wordt ´gescoord´, zijn gemakkelijk op de vingers
van één hand te tellen; eigenlijk lijkt het op een dam-match over 20 partijen, die
alleen interessant is voor echte kenners.
Voor de niet-wielerkenners is er dus veel gedoe en weinig spektakel; toch weten
de televisiemakers het goed te verkopen(!), in hun kielzog gevolgd door de rest
van de media (radio, kranten e.d.).  

Sporten waarin wel veel wordt gescoord, zoals basketbal of tafeltennis, zijn,
in ieder geval in Nederland, niet bijzonder populair bij het grote publiek.
Dat is opmerkelijk, want juist dat soort sporten is uitstekend in beeld te brengen
en kost aanzienlijk minder dan (bijvoorbeeld) een Tour de France.
Kortom: wanneer de televisie-bonzen het willen, is vrijwel elke sport aantrekkelijk
te maken voor een groot publiek!

Denksport in beeld . . .

Veel dammers zijn van mening, dat onze edele damsport nooit een televisiesport
zal worden, maar wanneer de televisiemakers het willen(!), dan kan het wel!

Lang, zeer lang, was de schaaksport in Noorwegen een witte vlek op de (schaak-)kaart; tot de komst van Magnus Carlsen.
Carlsen was op jonge leeftijd al een bezienswaardigheid; hij was nog maar net
13 jaar oud toen hij een grootmeester versloeg.
De Noorse media stortten zich op het denksport-fenomeen; anno 2016 laat de
Noorse TV (TV 2/Nettavisen) urenlang live(!) beelden zien van Carlsen zijn
partijen!!
Tijdens die uitzendingen wordt de presentator bijgestaan door een grootmeester
(side-kick) en wordt het publiek (urenlang dus!) ingewijde gemaakt van de mogelijkheden op de 64-velden.

Natuurlijk heeft het schaken in Noorwegen een enorme boost gekregen; het land
heeft nu veel meer grootmeesters en is dus niet langer een witte vlek op de kaart.
Het ledenaantal van de Noorse schaakbond is deze eeuw verVIJFvoudigd!!
Als gevolg van dit alles staan de sponsors te dringen; zo haalde Noorwegen in 2014
de Schaakolympiade (wedstrijd voor landenploegen) binnen en werd er een
(jaarlijks terugkerende) World Cup toernooi in Stavanger uit de grond gestampt.
Een tegenvaller voor de Noren is, dat juist in die wedstrijden Magnus Carlsen
geen potten kon breken; wat heet, tijdens een WC in Noorwegen eindige hij
op de laatste plaats!!

Tip van Hans . . .

Televisiepersoonlijkheid en schaker Hans Böhm zei ooit in een interview dat de
Nederlandse schaakbond er goed aan zou doen om alles, wat zij bezit, te verkopen!
Het geld dat dit opleverde moest men vervolgens stoppen in een PR-man, met
uitstekende connecties in de tv-wereld(!), daar zou de schaaksport enorm veel
baat bij hebben! 
De stelling van Böhm is misschien wat gechargeerd, maar . . ..

Zoals we in het vorige epistel ook al aangaven: 'Het einde van het jaar' is, voor de
derde keer in successie, een topperiode voor het dammen; zouden wij dammers
misschien een les kunnen leren uit het bovenstaande!!

Het kan wel . . ..   

donderdag 22 september 2016

Zomer vol sport...

 Door Tjalling van den Bosch

We kunnen zo langzamerhand wel concluderen dat de zomer van 2016 voorbij is. Een zomer vol sport, zo mogen we gerust vaststellen; EK Voetbal, Wielrennen (Giro, Tour de France, Vuelta) en natuurlijk de Olympische Spelen, als gevarieerd hoofdgerecht, met als toetje de zojuist afgesloten Paralympische Spelen. Nu we in de herfst van 2016 zijn aanbeland (week 38 alweer), voert het voetbal weer de boventoon, binnenkort ongetwijfeld aangevuld met het schaatsen.

Onze geliefde damsport is in de 21ste eeuw niet meer gebonden aan seizoenen; van oudsher was het dammen vooral een winterse aangelegenheid, maar tegenwoordig mogen de dammers zich gelukkig prijzen met: 24/7/52 (24 uur per dag, 7 dagen in de week, 52 weken lang!). De zomertoernooien zijn nu (september 2016) achter de rug, maar ondertussen 'draaien' de diverse clubcompetities al weer, zoals bijvoorbeeld de landelijkede provinciale en de onderlinge.
Ook staan er nog diverse toernooien op de rol (denk aan het - 36ste - Open Damkampioenschap van Amersfoort - van 19 t.e.m. 22 oktober, vanwege 'uitbreiding' is er nog voldoende plaats!), maar uiteindelijk kijken de echte dam-fans natuurlijk reikhalzend uit naar de match om de wereldtitel tussen de Nederlandse grootmeesters  Jan Groenendijk (18 jaar) en Roel Boomstra (23 jaar).

Strongest mind . . .

Natuurlijk gaat het in zo'n tweekamp om degene, die het beste uit de voeten kan op de sinistere 100 velden (en 40 schijven), maar niet de slimste, creatiefste, beste rekenaar, wint het, maar degene die:
A* in staat is om de spanning (stress) het beste het hoofd te bieden, en
B* degene, die de echte wil om te winnen heeft,
gaat meestal met de zege aan de haal!

Afgelopen maand (oktober) was er de match om de wereldtitel dammen voor dames, tussen de Poolse Natalia Sadowska en de voor Nederland uitkomende Olga Kamychleeva. Qua rating waren de dames aan elkaar gewaagd, maar in de (min of meer) reguliere dampartijen (in het rapid en blitz zijn m.i. de damtalenten onderdanig aan de tijdsdruk) was Sadowska (de jongste van de twee) de bovenliggende partij! Kwam dit door het thuisvoordeel (de match werd in het Poolse Karpacz gespeeld) of waren er andere zaken die een rol speelden?
Waar veel dam-volgers aan voorbij gaan, is dat in zo'n man tegen man-confrontatie  (in het geval van Sadowska-Kamychleeva natuurlijk vrouw tegen vrouw) de  psychologie een woordje meespreekt.

Nog steeds kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat tijdens de match Sijbrands- Andreiko (1973), de uitdager (Andreiko) er 'deep down' niet in geloofde, dat hij in staat was om de Nederlander te verslaan. Natuurlijk kan men elke partij (uit die match) uitvoerig analyseren, maar ik kan mij niet herinneren, dat Andreiko tijdens die match ook maar één serieuze winstkans heeft gehad, of op één of andere manier een verrassing in petto had voor zijn opponent (althans niet  'op het bord'). Sijbrands won de match dan ook soeverein (zo mag men achteraf concluderen).

Een jaar eerder (1972) vond de schaaktweekamp om de wereldtitel tussen Spasski en Fisher plaats; ook tijdens die tweekamp (en vooral ook vooraf!) was er maar één iemand die de boventoon voerde, de Amerikaan (Fisher), die de match uiteindelijk ook won. Kort samengevat, 'op papier' (rating) waren de spelers/speelsters in de bovenstaande voorbeelden aan elkaar gewaagd, maar toch was er één iemand 'who called the shots'!!

Vooraf . . .

Het mag vreemd klinken, maar veel tweekampen om de wereldtitel worden vaak vooraf beslist!! De kleine speldenprikjes (opmerkingen, onderlinge partijen, invloed van buitenaf) hebben in aanloop naar zo'n match om de wereldtitel een grote invloed op de uiteindelijke uitslag!

Vlak voor de match om de wereldtitel schaken in 2014, tussen de wereldkampioen Carlsen en uitdager Anand, was er een gezamenlijke persconferentie; hierin werd de spelers de vraag gesteld wat hun favoriete openingszet was. "1.e4" antwoordde Anand, de wereldkampioen repliceerde met "1.d4"; vervolgens zou Carlsen (met wit) alle partijen beginnen met 1.e4!! 
Het zijn in aanloop naar een tweekamp van die kleine zaken, waarvan je het effect nooit op waarde kan schatten, maar dat het invloed heeft op de geest van de combattanten is (mij in ieder geval) wel duidelijk. Voor de goede orde: Carlsen behield soeverein de wereldtitel.

Afijn, houd Groenendijk en Boomstra de komende maanden in de gaten; binnenkort zal er ongetwijfeld meer informatie naar buiten komen over (bijvoorbeeld) de plaats van handeling en de datums, betreffende de WK-match Dammen 2016.    

Het vooruitzicht is in ieder geval prachtig, net als in 2014 en 2015 lijkt de maand december uitverkoren voor unieke damevenementen!! 
Hopelijk zijn wij dammers (clubs, bonden) klaar voor de extra persaandacht . . .!

woensdag 14 september 2016

Niet zeker...

Door Tjalling van den Bosch

Schrijver dezes weet het niet zeker, maar . . . is er in de top van ons edele damspel een soort kentering gaande? Uw penneleur heeft het idee dat de topspelers elkaar tegenwoordig steviger bestrijden.  Zo lijkt het althans, want er vallen toch de nodige beslissingen in de ontmoetingen tussen de extreem begenadigden uit onze prachtige damsport!
Jarenlang (wat heet decennialang; nou zeg maar gerust al een eeuw lang - sinds de eerste Nederlandse wereldkampioen - Herman Hoogland -!!) werd er geklaagd dat het dammen op topniveau aan de remise-misère ten onder zou gaan. Met een puntendeling als uitslag is trouwens niets mis, als er maar een damgevecht om de overwinning plaatsvindt!

Anno hodie . . .

De uitslagen van afgelopen zomer overziend, lijkt het erop dat er nogal wat beslissingen vallen tijdens de onderlinge partijen tussen topspelers, dan wel toppers in spe. Het laatste bewijs voor deze stelling komt uit Karpacz (Polen); tijdens de World Cup aldaar gingen diverse topspelers onderuit. Wat heet(!); wereldtoppers als voormalig wereldkampioen Valneris en de nog niet zo lang geleden nummer twee van de wereld Ndjofang moesten in Polen zelfs tweemaal in het zand bijten! De altijd driftig scorende Oekraïnse grootmeester Ivanov ging deze zomer voor de derde maal op rij(! -in Karpacz-) onderuit tegen wereldkampioen Georgiev uit Rusland. Het blijkt dus toch niet zo makkelijk om een puntendeling te bewerkstelligen tegen een wereldtopper die 'absoluut voor de winst gaat'!! Opvallend, zou er sprake zijn van een mentaliteitsverandering; zou men zich een eerder epistel op dit blog (Catanaccio . . . - januari 2016 -) ter harte hebben genomen?!?

Paard . . .

Mocht dit inderdaad het geval zijn, dan kan het paard eindelijk weer eens voor de (dam-)wagen worden gespannen. Het arme dier werd door allerlei kunstmaatregelen (zoals de 40-zetten-regel, plusjes en minnetjes, minder denktijd, etc.) telkenmale achter het (dam-)vehicle geplaatst. Weg met al die kunstmatige (en onnodige) ingrepen die het edele damspel ruïneren; eerder meer denktijd dan minder en de 40-zetten-regel kan ook de prullenbak in!
Wanneer twee spelers niet willen strijden, dan lost een 'minimaal aantal zetten' ook niets op; overigens komt dat (niet willen strijden) op alle niveaus voor, niet alleen bij topspelers!  Ooit zag ik tijdens een Salou Open de grootmeesters Gantvarg en Korchov 'een partij spelen'; vijf minuten na aanvang van de ronde lagen beide al weer bij het zwembad; ze hadden keurig aan 'de 40-zetten-regel' voldaan, twee minuten later gevolgd door twee spelers uit de onderste regionen!! 
Voor de duidelijkheid, beide partijen eindigden in remise.

In ieder geval; de voortekenen lijken goed, of is het een illusie?

Frappant . . .

Een ander frappant verschijnsel (van de zomer van 2016) is, dat diverse jongeren zich meer en meer gaan mengen in de strijd op het hoogste niveau. De Nederlandse dambond (K.N.D.B.) heeft zich al decennialang ingezet voor het opleiden van 'de jeugd'; zo langzamerhand dringen diverse jongeren van Dietzen bloed door in de top.
De bekende namen (Boomstra, Groenendijk, Sipma en recentelijk ook Van IJzendoorn) hebben al de nodige toppers  te grazen genomen, maar ook (bijvoorbeeld) Nick Waterink, Jitse Slump  en Wouter Wolff hebben al eens een grootmeester verslagen! Zou er langzaam maar zeker een wisseling van de wacht plaatsvinden?
Overigens zijn het niet alleen de Nederlandse jongelingen die de (dam-)hemel bestormen, met genoegen zie ik ook dat diverse pupillen van Zoja Golubeva (de sterkste damster ooit)  er aan zitten te komen!! Marija Koleda en (vooral) Elena Cesnokova (ze won in Polen van Ndjofang!!) spelen op de manier die hun trainster voorstaat ("Als een man" zo zei een Nederlandse - mannelijke - grootmeester ooit).

In ieder geval, halverwege de vorige eeuw was er één jongeling die de toen heersende wereldtop met succes bestormde (Piet Roozenburg) een twintigtal jaren later was het een duo (Sijbrands, Wiersma) en nu dan zo langzamerhand een handvol? 

 We waren erbij en: We zijn erbij. (En we blijven opletten) . . .! 

donderdag 8 september 2016

Maxim...

 Door Tjalling van den Bosch

Maxim Hartman, geboren op 13 augustus 1963 te Rotterdam, is presentator en acteur; hij werd bekend als helft van het duo Rembo & Rembo (kinderprogramma van de V.P.R.O.).

De laatste tijd strijdt Hartman vooral tegen: De vervrouwelijking van onze maatschappij. "Wijven kijven alleen maar, veel bla, bla, bla, maar een probleem echt oplossen, ho maar", is de strekking van zijn betoog. Hartman wil dat 'echte mannen' het weer voor het zeggen krijgen in Nederland; hij ergert zich aan het: "Ouwehoeren om te ouwehoeren".

Ook meent hij te ontdekken dat: "Er steeds meer mannen zijn, die zich ontpoppen als echte vrouwen, praten, praten, praten". Als ik Hartman goed begrijp dan komen dat soort mannen niet veel verder dan iemand anders op fouten te wijzen (net als vrouwen dat altijd doen, volgens Hartman) en zelf verder niets ondernemen om de problemen daadwerkelijk op te lossen! Let wel, het bovenstaande is de mening van Maxim Hartman (als ik het tenminste goed begrijp).

Waarom . . .?

Ik moest ongemerkt denken aan 'de strijd van Hartman', toen ik kennis nam  van het volgende:
Het tweede team van S.N.A. (Heerhugowaard) wordt (werd?) ook wel Team Afrique  genoemd; het idee achter dit team was om diverse dammers uit Afrika onder te brengen in één team, om zodoende het dammen in Afrika te stimuleren en de Nationale Clubcompetitie (in Nederland) van de nodige kleur (creativiteit/spektakel) te voorzien. Loffelijk streven natuurlijk, maar helaas, door sponsorperikelen moet het bestuur van S.N.A. het team terugtrekken uit de competitie.
Op zich niets aan de hand natuurlijk (kan gebeuren), maar het uitschrijven van het team gebeurde na 1 juli en dat betekent dat de spelers van S.N.A. 2 niet meer voor een andere club kunnen uitkomen (zo zijn de regels van de Nederlandse dambond).

Duidelijk en helder zou je zeggen. Echter, toen brak het gekijf los; diverse mensen (mannen) vinden het absurd dat de dammers uit Afrika nu noodgedwongen een seizoen lang niet in de nationale clubcompetitie kunnen uitkomen (wel voor S.N.A., maar daar is geen plaats meer).  Dat is natuurlijk alleszins begrijpelijk, maar dat men vervolgens gaat wijzen naar de K.N.D.B. vind ik een typisch geval van (om met Hartman te spreken): "Ouwehoeren en wijzen"!    Ik ben hier niet om een lans te breken voor de K.N.D.B., maar laten we eerlijk zijn: 

* De K.N.D.B. heeft totaal niets van doen met (en ook geen invloed op) het geld steken in wat voor goedbedoelde projecten (van clubs) dan ook.

* De (van te voren opgestelde) reglementen van de K.N.D.B. zijn helder en overbekend. Om competitievervalsing te voorkomen, moeten spelers van een team voor 1 juli worden opgegeven bij de K.N.D.B.

Maar nu wordt (m.i. ten onrecht) dit voorval 'op het bordje' van de bond gelegd. Er zijn mensen die vinden dat de K.N.D.B. flexibel moet zijn en dat de K.N.D.B. 'de Afrikanen' moet ontheffen van de verplichting om dit seizoen voor S.N.A. uit te komen. Er wordt werkelijk van alles bij gesleept om dat standpunt te verdedigen, maar de K.N.D.B. is in dezen (m.i.) helemaal geen partij!

Wanneer de bond in dit specifieke geval 'de Afrikanen de vrijheid geeft' om van club te veranderen, wat moet men dan doen wanneer iemand anders ook nog een dergelijk verzoek (verandering van club na 1 juli) indient. En krijgen we niet heel veel meer geouwehoer wanneer een club (die zich wel aan de voorop gestelde regels houdt) een kampioenschap misloopt door een speler van S.N.A. 2 die met goedkeuring van de K.N.D.B. alsnog van club (na 1 juli) is veranderd!

Kortom, de Nederlandse dambond wordt in een hoek gedreven door een situatie waar ze part noch deel aan hebben; wat voor besluit ze ook nemen (voorlopig houdt de bond zich aan de reglementen), er volgt altijd weer geouwehoer.

Wanneer ik trouwens de namen van het team (S.N.A. 2) eens bekijk, dan zijn er eigenlijk maar twee dammers die daadwerkelijk nog in Afrika wonen en leven (bij mijn weten).

Nu begrijpt u misschien (een klein beetje) waarom het bovenstaande mij doet denken aan de strijd van Maxim Hartman (de vervrouwelijking van de maatschappij).  

Dus mannen, als u het probleem wilt oplossen: Niet wijzen, maar zelf (bijvoorbeeld) de beurs trekken voor S.N.A. 2.