dinsdag 30 oktober 2012

Dammers kopen geen boeken,....

Door Tjalling van den Bosch

Michiel Kroesbergen, de nummer 4 van het laatste N.K., is toegetreden tot het gilde der schrijvers.
Nu schreef hij al de rubriek "de Week" op de site van onze vrienden van 'Het Noorden', maar nu heeft hij een echt damboek op de markt gebracht.
Onder de titel 'Dammen, zoals ik het bedoeld heb' schrijft hij over van alles en nog wat op zijn damgebied. Het is zeker geen standaard-damboek (voor zover die er al zijn) maar het zijn
hersenspinsels van de schrijver die voor mij zeer herkenbaar zijn.
Ooit introduceerde Michiel het idee om een damboek te schrijven aan een stel damvrienden tijdens een barbecue. Oud-Huizumer Martijn de Jong repliceerde toen met "dammers kopen geen boeken".
Onder het mom van "dammers kopen geen boeken, maar ze schrijven ze wel" liet Kroesbergen zich echter niet van de wijs brengen.
Gelukkig maar, want het is een leuk en aanstekelijk geheel geworden. Om u een idee te geven over wat u kunt verwachten van dit boekwerk volgt  nu een klein stukje uit het boek:

"De titel, een afgeleide van een beroemde uitspraak van Ton Sijbrands, dekt
de lading. In de drie delen waar een normale dampartij uit bestaat, opening,
middenspel en eindspel, komt voorbij hoe ik (Michiel dus TB) tegen het spel
aankijk en hoe ik het beleef. Met hier en daar een herpubicatie van een 'de Week',
een rubriek van mij op de website van DamGenootschap Het Noorden.
Zo is het deels ook een "best-of"'
.

Overigens wil schrijver dezes toch even een vraagteken zetten bij het eerste
gedeelte van het bovenstaande citaat. Volgens mij betreft het hier geen uitspraak van Ton Sijbrands, maar van Andreas Kuyken. De Zwitsere theoloog omschreef in de jaren 70 van de vorige eeuw het spel van Sijbrands als "dammen, zoals God het bedoelt heeft".

Maar goed, het boek behandelt onder andere intrigerende onderwerpen als: Broedermoord, het Koningsoffer en de 'Het Noorden'-opening. Dit laatste werd ooit door Auke Scholma als de "pret-opening" omschreven. Verder komen er nog onderwerpen voorbij als: 'de damspelachtige treurnis van ideeën' en 'Winnen van de wereldkampioen'. Ook zeer amusant is het één-tweetje tussen de schrijver en voormalig Het Noorden-voorzitter Rene Lubbers.

Kortom een unieke bundel verhalen en daarom sluiten we dit epistel af met een diagram  uit het boek dat op zijn minst de omschrijving 'origineel' kan doorstaan:

Wit: Martijn de Jong
Zw.: Roelf Suk

 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
Suk (is dat niet een voetballer van FC Groningen ?) vervolgde met 25-30 en toen maakte
de Jong het af met een grappige éénzetter ! 33-28 ja echt !!

Het 176 pagina's tellende boek kost 20,-- euro (eventueel plus 2,50 euro verzendkosten).
Het is te bestellen via michilic@hotmail.com .
En de 'gouden pen' gaat naar . . . . .

dinsdag 23 oktober 2012

Erwin Heslinga

Dammen en Bacchus

Door Tjalling van den Bosch

Decennialang damt Erwin al voor DamClub Huizum, eerst nog bij de jeugd, maar op een gegeven ogenblik maakte hij de overstap naar de senioren. Hij maakte wel eens uitstapjes naar andere clubs, maar altijd bleef hij (ook) Huizum trouw. Zo maakte Heslinga aan het eind van de vorige eeuw een uitstapje naar de Achlumer DamClub.Daar werd hij door het vrouwelijke gedeelte van de Achlumer jeugd vaak "Dani" genoemd, naar een Portugese voetballer van Ajax, die qua uiterlijk overeenkomsten had met, de huidige topsspeler van Real Madrid, Christiano Ronaldo. Inderdaad Erwin had in die tijd nog ravenzwart haar (zucht. . . ).

Zijn chauffeur die hem altijd naar Achlum vervoerde noemde hij Bram Moskowitz, volgens Erwin leek Gerrit Kloosterman namelijk op deze juridische entrepeneur. In het begin van zijn carrière werd Erwin, vooral op positioneel gebied nogal eens overspeeld, maar gaandeweg wapende hij zich hier tegen met venijnige dreigingen en combinaties.
Later zou hij op strategisch gebied een stijl ontwikkelen welke hem ook de nodige punten opleverde.
Hij is niet iemand die het moet hebben van uitgedokterde openings-strategiën, een enkele uitzondering daargelaten. Hij is vaak op z'n best in het middenspel/eindspel, met deze taktiek heeft hij  al heel wat slachtoffers gemaakt. Zijn positie achter het bord is vrij voorspelbaar, naast zich een flesje bier (hij offert naar eigen zeggen dagelijks aan Bacchus), de benen onder zich gevouwen (hij is soepel in de heupen, wat normaliter alleen bij vrouwen voorkomt) en snel spelend. Zijn handigheid is zijn wapen, kijk maar eens naar de onderstaande diagram uit de "onderlinge" van Damclub Huizum (2000):

Wit : Erwin Heslinga
Zw: : Sietse Nagel



We lopen even mee aan de hand van Rein van der Pal.

"Heslinga forceert de winst, nadat hij de zwarte tegenacties op waarde heeft geschat. 1.28-23!! op (8-12) volgt 33-28 en is het snel uit, dus ....17-22 2.23x3 22-28 3.32x23 vooral niet 33x22 (25-30) 24x35 (20-25) 3x20 (15x42) enzovoort, met winst voor zwart !
...21x41 40-34 26x37 23-18! 13x22 38-32 37x28 34-30 25x23 33-29 23x34 39x30 20x29 3x9 fraaie rondslag".

De analyse komt uit het fraaie boek "Damclub Huizum 75 jaar", gemaakt door Rein van der Pal en Sietse Nagel. Dit moet even worden vermeld, want in deze jublieumuitgave staat uitdrukkelijk vermeld dat "niets hieruit mag worden gepubliceerd zonder brondvermelding".

Toen schrijver dezes nog op de lagere school zat kreeg hij een boekje met tafels (!?), daarin stond ook dat "niets uit het boekje mocht worden vermenigvuldigd" ! Daar heb ik mij maar aangehouden, dus rekenen is nooit mijn sterkste geworden !?! Maar dit laatste geheel terzijde natuurlijk.

Het moment waar Heslinga erg trots op is, was de Friese titel welke hij in 2009 op zijn naam schreef.Vooral zijn overwinning op onze voorzitter (zie toernooibase !) was van grote schoonheid.
Hij komt door deze éénmalige zege (in het Fries Kampioenschap) in een illuster rijtje  terecht met (o.a.) Johannes Lemstra en Oebele Hoekstra. Persoonlijk vind ik dat zijn prestaties tijdens het toernooi van Salou 2010 ook gezien  mogen worden. Na een goede start belandde hij in de afdeling "grootmeesters" en daar hield hij knap stand  met remises tegen onder andere Valneris, Gulyaev en Golubeva. Ook hiervoor wil ik u verwijzen naar toernooibase.

We sluiten dit uitvoerige epistel af met één van de laatste hoogstandjes van Heslinga. Uit de landelijke competitie Heerenveen - Huizum 2 (uitslag 10-10), gespeeld op 11 februari van dit jaar.

Wit: Aize Plantinga
Zw.: Erwin Heslinga



Erwin heeft een fraaie stand opgebouwd en vervolgt nu met: 1...22-28 2.38-33?! 36-41 3.33x22 41-46
Nu is 22-17 verboden, want na het slaan (naar 17) maakt zwart het uit met (24-30) en (23-28) dus 4.26-21? Kijkt en huivert . . . .(vrij naar van Hanegem W.) ...24-30 4.35x13 14-19 5.13x24 12-18 6.22x13 7-11 toe maar 7.16x7 23-28 8.32x23 46x19

Heslinga zal, na afloop van deze partij, de ondertitel van dit epistel ongetwijfeld
eer hebben aangedaan . . .





dinsdag 16 oktober 2012

Hans van Dijk

Door Tjalling van den Bosch

Hans van Dijk
en de kans om miljonair te worden.

Bestaat er voor u (dammer) een stille wens om uw kapitaal te vergroten
dan mag u het jaarlijkse rapid-damtoernooi in Twijzelerheide niet missen.
Voor velen is het een bekend gegeven, maar voor diegene bij wie het
bovenstaande alleen maar vraagtekens oproept is misschien enige uitleg
noodzakelijk.

Het "Hepie Koelstra rapid-damtoernooi" wordt éénmaal per jaar (altijd in
de maand januari) verspeelt. 25 minuten per persoon per partij op de vertrouwde, tegenwoordig al ouderwetse, houten damklokken.
De organisatie is in handen van Hans van Dijk en Leo van der Galiën.
"Ja, en.....?.", wel de organisatoren hebben al hun creativiteit aangesproken
om dit gebeuren "anders dan andere" (rapid)toernooien te maken.

Het volgende idee is na ampel overleg aan hun brein ontsproten:
De deelnemers (en vrijwilligers) aan dit toernooi loten, na afloop, om prijzen !
"Ja, en. . . . " wel de prijzen zijn Staatsloten, en dus . . . . . . . hebt u kans, om kans te maken om miljonair te worden, wat is het leven toch éénvoudig.
EN DAT, geachte lezers en lezeressen, is nou precies in overéénstemming
met het levensmotto van beide heren: "leef met vlag en wimpel, maar houd het simpel". Nou leuk, "maar is het wat dat toernooi ?"


Als we even een selectie maken van de winnaars, dan komen we tot een imposant lijstje: uit Rusland (voormalig wereldkampioen) Alexander Schwarzman, het Afrikaanse continent leverde de winnaars Jean Marc Ndjofang en Bruno Fopa en de Friese grootvorsten Gerlof Kolk,Tjalling Goedemoed wisten dit spektakel ook op hun naam te schrijven .

Verder valt nog te vermelden dat beide organisatoren enthousiaste dammers zijn.Leo zijn partijen worden door top- en tob-dammers nogal luidruchtig becommentarieerd, zie hiervoor op toernooibase . . .
Hans speelt zijn partijen in een zekere luwte, vandaar dat we juist zijn prestatieseens iets uit de vergetelheid willen lichten, zie het volgende fragment.

Het fragment komt uit de "onderlinge" van DamClub Huizum, seizoen 2011/2012. 34ste ronde (ja, u leest het goed !).

Wit: Hans van Dijk
Zw.: Auke Spijkstra

 

Wit heeft net 1.44-39 gespeeld en zwart ziet de punten al zweven! 18-22 !?
Het lijkt erop dat Spijkstra nu een dodelijke dreiging (24-29) in de stand heeft
gevlochten, maar van Dijk heeft een verrassing in petto!
2.28-23 19x28 3.37-31!
De rollen zijn plotseling omgedraaid, zwart moet de schijf terug geven, maar hoe . . . ?
Spijkstra speelde nog: 9-13 4.31-27 22x31 5.33x11 12-17 6.11x22 31-37 maar het mocht niet meer baten, 2-0 .

De partijen tussen Hans en Leo mondden vaak uit in bloedeloze remises.
Vreemd eigenlijk want de karakters van beiden lopen ver uitéén.
De één is van het type 'Gert Jan Verbeek' rondborstig en het liefst
'recht door zee' terwijl de ander een kind lijkt te zijn van de jaren '60/'70
uit de vorige eeuw, zeg maar 'peace man' en 'love, not war' maar wel met een
prikkelende pen !!).
Geen van tweeën durft, in hun onderlinge confrontaties, echter de nek uit te steken en het lijkt alsof beide heren blij zijn met een puntendeling.
We moeten bijna 10 jaar terug gaan in de tijd om een beslissing tussen de
beide mateadoren te vinden.
Op 24 maart 2003 vond een partij plaats die door Hans werd gewonnen (!), tijdens de onderlinge van D.C.Twijzelerheide.
Alhoewel de toeschouwers na de opening, (32-28 (19-23) x (x23) 33-28 (x) x28

(17-22) x (x21) 31-26 (7-12) x (x21)), het ergste vreesden bouwde Hans vervolgens een keurige stand op en liep Leo halverwege de partij achter de feiten aan.
De notatie van de partij van (Leo) die ik na lang aandringen mocht ontvangen is moeizaam te volgen.
Op de 40ste staat dubbel onderstreept 'KOFFIE' en drie zetten later stopt de notatie, waarschijnlijk omdat Leo heeft opgegeven alhoewel dit natuurlijk gissen is.
Hoe het ook zei, u heeft aan beide heren te danken dat u de kans hebt om . . . . . .


 



maandag 8 oktober 2012

Beestendag

Door Sietse Nagel

Op donderdag 4 oktober 2012 ging de provinciale competitie los voor de twee hoofdklasse teams van Huizum. Huizum-1 werd gekoppeld aan Huizum-2 met dien verstande dat Huiizum-2 thuis speelde. Het gekke  deed zich voor dat ik eerst door teamleider Jan Terpstra was opgesteld aan bord 1 van Huizum-2. Hij had mij keurig de opstelling doorgemaild.

Een paar dagen later kreeg ik door van teamleider Erwin Heslinga dat ik in Huizum-1 mee zou spelen aan bord 8. Gelukkig, dacht ik nog, dat is iets minder zwaar. Mijn nachtrusten zijn sinds ik een gezin heb niet meer dusdanig dat ik altijd voldoende uitgerust achter het bord zit. En dan kun je beter Jan Terpstra treffen dan Rein van der Pal. Jan wil er nog wel eens een potje van maken. Zo ook deze 4e oktober. Terwijl de klok 8 uur sloeg verrichtte ondergetekende de openingstoespraak bij gebrek aan een voorzitter. Hierbij raakte ik danig in de war. Ik heette Huizum-1 welkom als Huizum-2-speler, besefte vervolgens dat ik in Huizum-1 meespeelde en als zodanig eigenlijk moeilijk mijzelf kon toespreken. Op dat moment stond de damrubriekhouder van De Telegraaf, meervoudig wereldkampioen dammen Harm Wiersma in de deuropening en kon de strijd ontbranden. Later kwam toch ook nog voorzitter Anton Schotanus een kijkje nemen. Hij wacht op een operatie en zolang mag hij geen schijf aanraken. Samen met Harm vertrok hij naar de buffetzaal van Tivoli, tijdens welke loop Harm hem toevertrouwde dat hij wist dat deze wedstrijd plaats zou vinden en hij eerst even snel naar De Schrans was geweest. Vermoedelijk naar zaken als Action en Kruidvat. Het is niet bekend of de loting Nagel-Terpstra ook naar buiten was gelekt.

Omdat Jan graag erin mag batsen onder het motto ‘wie niet waagt, die niet wint’, is vuurwerk verzekerd.

Hoewel Harm spontaan aangesteld was als scheidsrechter, ontpopte hij zich tijdens de wedstrijd steeds meer als fotograaf. Johan Bosgra vroeg aan hem of hij de foto’s, waarop hij voorkwam, zou plaatsen in De Telegraaf. Dit werd met een lach beantwoord.

Het was de bedoeling dat Huizum-1 ging winnen van Huizum-2. Maar Jan Terpstra wil dit wel eens vergeten. Na een ouderwetse Keller-opening ontspon zich volstrekte nieuwe theorie, zo nieuw dat Jan (zie dia) tot de afruil 21.  . . .   (13-19) 22.24x13 (  8x19)  besloot.

Merk op dat wit dreigt met 24-19 + 34-29. Merk verder op dat de zet 14-19 niet goed is, terwijl de zet 14-20 waarschijnlijk iets te spannend is voor een normale donderdagavond.

Wit ging vervolgens over tot een afwikkeling met een fatale afloop. Voor wit. Wit startte goed na de ruil 21.   . . .   (13-19) 22.24x13 (  8x19) met 23.37-32 (28x37) 24.41x21 (16x27) en 25.34-29 (23x34) 26.39x30 (25x34). Op dit moment achtte wit het niet per se noodzakelijk om 15-10 in te lassen. Maar deze zet had wel degelijk onderdeel van de afwikkeling moeten zijn, want dan had wit een schijf gewonnen. In de partij speelde wit direct 27.33-28 (22x42) 28.31x24 . Het dierlijke instinct kwam nu los in Jan. Wit stond op slag en ineens kwam Jan met de zet (34-40), waarna wit dubbel op slag kwam te staan en niet meer kon voorkomen dat Jan (dankzij de cruciale schijf op veld 15) een tussenloopje kon nemen en na nog zo’n

18 zetten de winst kon opstrijken. Toen stond Huizum-1 al met 0-8 voor.
De teamleider van Huizum-1 vermoedt nu dat de invaller van Huizum-2 de teamleider van Huizum-2 heeft laten winnen, om zo zijn eigen team een betere start te laten hebben.
Dat zou een mooie uitleg zijn voor mijn verlies.
Huizum-1 won glorieus na winstpartijen van achtereenvolgens Piet Bouma (Coup Royal),
Anne Kooistra, Tjalling van den Bosch, Rein van der Pal en later nog Jan Adema.
Jacob de Vries speelde remise tegen Anne Langhout. De langste partij kwam op naam van Bart Visser en Erwin Heslinga. Ook zij speelden remise. 4-12 prijkte er op het scorebord voor de gasten.
Na een kleine nazit en enige comotie in de speelzaal tussen twee spelers (alweer) besloot ik op mijn fiets te stappen. Het regende. Nogal vochtig stapte ik 12 minuten later thuis over de drempel. Het was nog net dierendag en Berber, de hond, moest er nog uit. Ze wilde echter niet, want ze houdt niet van regen. Haar bazin, Jantsje, stond er echter op en toen ging ze maar. En omdat ze toch nat was, bleef ze op een bepaald moment stokstijf staan. Drijfnat, echt doordrengt, kwam ik nogmaals thuis. Berber spoedde zich naar haar bazin en schudde haar vacht bij de bank even lekker los. Gedeelde smart is halve smart.

Sinds ik geen drugs en alcohol meer gebruik, mis ik de hallucinerende momenten, waarop ik tot creatieve teksten kon komen, zou Neil Young hebben gezegd, volgens een reportage op de radio vandaag 5 oktober 2012. En daarom hebben ze een soort heruitgave-album gemaakt bij gebrek aan nieuw materiaal.
Deze bijdrage voor Huizumer Highlights was een strafwerkopdracht van de teamleider van Huizum-1 landelijk.


woensdag 3 oktober 2012

De geest van het spel

Door Rein van der Pal


Wereldkampioen is Jan Timman nooit geworden. Als enige Nederlander bestijgt Max Euwe in 1939 de hoogste schaaktrede. Toch wordt Timman algemeen gezien als de grootste Nederlandse schaker ooit. De Russen Karpov en Kasparov waren een klasse apart, maar Timman werd beschouwd als ‘ The Best of the West’ en behoorde twintig jaar lang tot de absolute wereldtop.

In de biografie ‘De geest van het spel’ van John Kuipers wordt de unieke carriere van Jan Timman op meeslepende wijze beschreven. Het boek is ook een hommage aan de schaker, die bekend staat als een bon-vivant en met volle teugen van het leven geniet.

Na het stedelijk gymnasium van Amsterdam laat de jonge Timman de collegebanken links liggen en kiest voor een carrière als profschaker. Aanvankelijk reist hij met boezemvriend Hans Böhm in een busje door Europa om aan (snel)schaaktoernooitjes deel te nemen.

De ster van de jonge Amsterdamse grootmeester rijst snel en hij wordt door collega schakers geroemd om zijn openingsrepertoire, zijn strategisch inzicht en zijn eindspeltechniek. Over de hele wereld speelt hij invitatietoernooien, interzone toernooien en kandidatenmatches.

Hoogtepunt vormt de WK match van 1993 tegen Anatoli Karpov, die deels in Nederland en deels in Indonesië wordt gespeeld. Tot dat moment heeft hij zijn eeuwige rivaal 8 keer verslagen tegenover 28 nederlagen. Waar iedereen op hoopt lukt uiteindelijk niet. Timman wordt –definitief- geen wereldkampioen.

John Kuipers geeft in ‘De geest van het spel’ ook een mooi tijdsbeeld van de ‘60- er ‘70-er jaren van de vorige eeuw, waarbij de maatschappij aan grote veranderingen onderhevig was.

Timman is volgens de schrijver één van de laatste vertegenwoordigers van een generatie schaakromantici, waartoe ook Hein Donner behoorde.

Met de hedendaagse schaaktalenten heeft Timman volgens de schrijver weinig gemeen. Ze roken niet en houden evenmin van een goed glas. Met afgetrainde sportschoollichamen verschijnen ze aan het bord. Tijdens een toernooi een boom opzetten over de schrijver Dostojevski aan de bar van het hotel is er ook niet bij. Ze zitten op de hotelkamer achter hun laptop. De computer markeert misschien wel de overgang van schaken als levenhouding en schaken als professie.

John Kuipers maakt in de biografie veelvuldig gebruik van opmerkelijke citaten van grootmeesters. Ze zijn een welkome afwisseling op de vaak overvolle bladspiegel.

“ Ik trof in die jaren Hein Donner eens in de wandelgangenvan het IBM-toernooi. Hij liep daar met een sigaret, hield halt, nam nog een laatste trek en trapte toen zijn sigaret uit op het tapijt. Hij keek me daarbij veelbetekend aan. Dat vond ik heel goed, dat trok me heel erg aan. Ik stond stil, keek naar Donner en dacht: ja het is goed om beroepsschaker te zijn, dan doe je zulke dingen. Andere mensen doen dat niet”.

“Het is niet ongewoon dat schakersvrouwen tegen het einde van het toernooi in dure kledingzaken vertoeven: voorbereidingen worden getroffen om het prijzengeld in mode om te zetten“.

“Het liefst zou ik sterven als een gloeilamp, op respectabele leeftijd”.  (Jan Timman)

In het radioprogramma ‘Brands met boeken’ wordt de biografie uitgebreid besproken.
Naast de presentator zitten Jan Timman, Hans Böhm en de auteur van het boek aan tafel.