vrijdag 9 november 2012

Knipselparadijs

Door Tjalling van den Bosch

Als jongeling knipte ik alle damrubrieken, die ik te pakken kon krijgen, uit en plakte deze in een multimap (keurig gesorteerd op opening of spelsoort). Nu, ruim 40 jaar later, is het nalezen hiervan mij een waar genoegen. Mijn 'walk through memory-lane' geeft een prachtig tijdsbeeld weer.
Ten eerste wat mij opvalt zijn de scribenten van de rubrieken zoals Ton Sijbrands (toen al, Harm Wierma trouwens nog niet), Jan Metz, Roel Bergsma, Menno Bandstra.
Deze namen mogen u op zijn minst bekend in de oren klinken, maar kent u deze nog (?) J.B.M.J. Eekhoud, J.W. van Dartelen of C. Chattelon. Soms waren de rubrieken ook enorme lappen tekst en daar konden de 'koppensnellers' van de couranten zich dan op uitleven.
Boven een winstpartij van Krijn Toet op Evert Bronstring stond 'Toetje smaakte Bronstring niet' en boven een winstpartij van Frank Teer op een zekere J. Conijn stond 'Hoe Conijn op dwaalwegen toch nog het haasje werd'.
Ook werden journalisten van dag- en weekbladen er op uitgestuurd om dammers te interviewen.
Zo werd uit een vraaggesprek met de 25-jarige Frans Hermelink (voorafgaand aan het N.K van,
ik denk, 1971) duidelijk dat hij een stayer was, de ondertitel luidde namelijk 'Debutant in titelstrijd begint pas na 20 zetten'.
Boven het twee (!) pagina's grote interview met Frank Drost stond 'Drost behoefde niet met
60 kilo suiker naar huis'. Dit verdient misschien enige uitleg, wel dat zat zo: de toen 17 jarige Frank Drost debuteerde dat jaar in het vermaarde 'Suikerdamtoernooi' en degene die als laatste eindigde kreeg zijn  eigen gewicht in suiker mee naar huis. Enige citaten uit dit interview (begin jaren 70 !) zijn: "de psychologische trucjes van Andreiko vind ik niet leuk, hij doet alles om wereldkampioen te blijven, maar of het zo moet ?" "Als Sijbrands meer doorzet wordt hij beslist nog wel wereldkampioen. Wiersma is een echte vechter, maar Sijbrands weet meer".
Over de Rus Koeperman zegt Frank "Ik dacht niet dat hij nog lang bleef", we weten nu (anno 2012)
dat Koeperman dertig jaar later nog steeds meedeed aan het wereldkampioenschap, maar dan wel
voor de Verenigde Staten.
Boven een pagina groot interview met Harm Wiersma in de Leeuwarder Courant van 29 april 1972
staat letterlijk: 'Maatchappij-kritische damkampioen Harm Wiersma wil wereldtitel om samenleving
te veranderen'. Even één citaat uit dit uitvoerige journalstieke stuk dat dus vlak voor het wereldkampioenschap van 1972 werd afgedrukt: "alleen als ik eerste of tweede wordt ga ik door met dammen op wereldniveau". Gelukkig werd hij tweede en konden we nog lang van hem genieten.
Op de bewuste pagina staan verder nog afgedrukt de opstelling van Cambuur voor de wedstrijd tegen de Graafschap en de opstelling van Heerenveen tegen D.F.C.. Bij Cambuur is Mollo Eijer weer terug als rechtsback en dus speelt zijn vervanger Fokke van der Heijde weer in het tweede.
Heerenveen moet Wil van Beveren missen met een knieblessure en hij wordt vervangen door
Cees Kist sr. Dit laatste is natuurlijk bedoelt om het tijdsperk te duiden.
Om dit laatste nogmaals te doen laat ik Andreas Kuyken even aan het woord, let wel het gaat
hier over een partij (T. Sijbrands - ir. G.E. van Dijk) van 40 jaar geleden (en dus is de rubriek ook uit die tijd).
De jongere lezers adviseer ik om de veiligheidsgordel om te doen ! "Een grootmeester zal het nimmer vertoonde, Het Nieuwe, naar voren trachten te brengen; hij doet een beroep op zijn creativiteit, in filsofische termen uitgedrukt: hij schept 'Transzendenz'.In werkelijkheid ontbreekt de categorie van het 'Novum' helaas maar al te vaak, zelfs onder grootmeesters."
Even bijkomen en dan gaan we naar de afsluiting van Kuyken: "Er is een tijd geweest, toen 'soulmusic' nog niet in de commerciële consumptiesfeer getokken was maar nog echt leefde, dat
men al 'high' werd louter en alleen van het luisteren ernaar. Tegenwoordig gebruikt men drugs;
voor damliefhebbers echter zijn er de in hun rechtijnigheid geperfectioneerde Sijbrands-partijen".
 Na dergelijke zware tekst sluiten we maar snel af met iets luchtigs.De Italiaan Fanelli was, volgens overlevering, een theatraal man die het (als Italiaans kampioen) vaak moest opnemen tegen veel te sterke tegenstanders, meestal verloor hij dan ook en daar kon hij dan weer niet zo goed tegen.
Andreiko liet de beste man in onderstaande stand vast enorm schrikken.
Wit: Fanelli
Zw.: Andreiko
 
"Ik sta niet zo slecht" zal de witspeler hebben gedacht, "eerst maar even wat schijfjes eraf".
29-24 en na (19x30) zal het hele circus wel op stelten zijn gezet door de licht ontvlambare Italiaan.Er volgde inderdaad 34x05 (04-09) 05x17 en (12x45).
Dit was terug in de tijd, terug naar de onze . . . .


Geen opmerkingen:

Een reactie posten