Kenners van schone kunsten...

Door Tjalling van den Bosch

 

Iemand die er verstand van heeft kan er over vertellen, dus daarom zijn bij grote damtoernooien (en ook bij andere sportwedstrijden) vaak kenners ingehuurd om uit te leggen wat ons eigenlijk wordt voorgeschoteld. Analytici, of ook wel connaiseurs, vermaken de toeschouwers tijdens de partijen met varianten (mogelijkheden) en vullen de leegtes vaak op met verhalen over spelers, oude partijen en wat al niet meer.

Ik luister altijd graag naar Ton Sijbrands die (in ieder geval voor mij) altijd een vrij helder beeld schetst van de situatie op het bord. Toen ik mij aan dit onderwerp overgaf bedacht ik dat ik Harm Wiersma eigenlijk nog nooit echt aan het werk heb gezien als analysator, vreemd, maar daar zal mijn

lange afwezigheid uit het damwerweldje ongetwijfeld aan hebben bijgedragen. Als ik tegenwoordig wel een groot internationaal toernooi bezoek is Harm vaak organisator/spin het web. Ook Auke Scholma mag ik graag aanhoren, hij heeft natuurlijk een goede kijk op de zaak en met zijn nuchtere Fries/Groningse humor zijn ook zijn analyses prettig en vermakelijk.

Hoe ik op dit onderwerp kwam ? Wel, tijdens de laatste Seaport Masters in Delfzijl kreeg ik Andreas Kuyken als connaiseur voorgeschoteld en ik moet zeggen, het was anders, maar smaakte best goed.

Hij had het over yin en yang, over het spaakbeen en de ellepijp en Kees Thijssen moest vooral meer zijn bovenarm (biceps) gebruiken tijdens zijn partijen. Mede door dit optreden heb ik een boekje van Tjeerd Harmsma gekocht waarin Harmsma een persoonlijke selectie van damrubrieken (1974-1978) van Kuyken uit het NRC Handelsblad  heeft verzameld. Na het lezen van deze rubrieken kwam ik tot hetzelfde oordeel: anders, maar daarom nog niet verkeerd.

Tijdens de wedstrijden die worden georganiseerd door de onvolprezen stichting Aanzet kreeg ik te maken met Paul Oudshoorn en Hein Meijer. Dit duo deed mij een beetje denken aan Jiskefet, Hein op zijn enthousiaste, emotionele manier van commentariëren en Paul op een wat behoudende/lijziger wijze inclusief Amsterdamse tongval. Ik vind dat ze het geweldig doen, zeker als duo zijn zij onvolprezen, maar (!!!) tijdens het laatste N.K. te Steenwijk was er een kink in de kabel gekomen, Hein had zich namelijk geplaatst !!! Dus moest Paul het alleen doen en dat ging hem natuurlijk goed af (hij is niet voor niets Internationaal Meester), alhoewel hij wat verkouden/snotterig was.

Een leuk voorval was het volgende: In de laatste ronde van het bovengenoemde N.K. stortte Paul zich, niets vermoedend, op de opening van de partij tussen Scholma en Boomstra.

Om een goed beeld te schetsen van de situatie geef ik u even de eerste (11) zetten:

1.34-29  19-23 2.40-34  14-19  3.45-40 17-21 4.29-24  20x29 5.33x24 19x30 6.34x25 15-20 7.25x14  10x19 8.39-33  11-17 9.44-39  05-10 10.35-30 6-11 11.31-27  10-14

We zenden nu het commentaar van Oudshoorn integraal uit:

Auke heeft op wel heel slinkse wijze Roel in het 'half open klassiek' gelokt, via een omweg zeg maar. Auke is heel bedreven in dit speltype en er vele goede resultaten mee behaald, of niet Rob (Clerc)? (die toevallig even aanwezig was en dit wel moest beamen). Auke kan nu vervolgen met 39-34 of 40-34 en dan doorbouwen met 33-29 en dan moet Roel mee in Auke zijn geliefde speltype !!

Vervolgens kwam er een hele analyse over de vraag welke zet beter was met 39 naar 34 of met 40 !?.
Edoch, dan komt eindelijk Aukes 12de zet in beeld . . . 33-28 . . . ja er werd gelachen, ook door Paul
zelf. Ik denk dat vele analysatoren wel eens een dergelijke situatie hebben meegemaakt en het is zeker niet de bedoeling om Oudshoorn belachelijk te maken, mocht hij het toch als zodanig opvatten
dan probeer ik het nu goed te maken met:

Wit: Teake Kooistra

Zw.: Paul Oudshoorn

Uit de halve finales van Nederland (27-1-1990)
Wit is aan zet, waarschijnlijk ziet u de schijfwinst nog niet opdoemen voor zwart, maar na 1.33-29  24x33 2.38x29? 23x34
3.40x29  wel ?!? Nee ?, 19-24 !  4.29x20 15x24

Uit arrenmoede offerde wit 5.25-20 maar een schijf, maar de punten gingen naar Paul, 0-2 !

 

 

 

Als afsluiter nog dit (uit de hoofdklasse 1991):

Wit: Paul Oudshoorn

Zw.: Ko Besuijen

 

Paul heeft voordeel (+1), maar dit eindspel lijkt nog lang niet uitgegeten. Schijnbaar voorziet wit wat er gaat komen en daarom speelt hij 1... 4-10 !
Nu zag zwart de remise dichterbij komen:
2.31-37  2.41x32  44-49
en dit, beste lezer, voorzag Oudshoorn voordat hij 4-10 speelde, dus . . .  3.47-41  36x47 4.10-04  en Besuijen liet het erbij, 2-0.

 

 

Mogen de kenners van onze schone kunst ons nog lang vermaken . . .