Hoe bedenk je zoiets...

Door Tjalling van den Bosch

De mens is soms in staat om de fraaiste creaties voor het daglicht te toveren. En dan bedoel ik niet de kunstzinnige uitingen van professionele kunstenaars, maar meer de vindingen van 'de gewone man/vrouw'. Vroeger zag je weleens de Eiffeltoren of het Vrijheidsbeeld gemaakt van louter luciferhoutjes (en lijm). Ook zie je soms molens of poppenhuisjes die tot op de millimeter nauw-
keurig zijn nagemaakt, in schuurtjes of achterkamertjes.
Dammen, dammen . . . dit is een damblog . . .

Ja, ja, niet zo ongeduldig, daar kom  ik via de bovenstaande omweg ook wel, want ook onder de dammers zijn er mensen die ons versteld doen staan van hun creaties ! Gewoon in hun vrije tijd (of anders maar in de baas zijn tijd, kant skeele) met de fraaiste composities op de proppen komen, zoals Frans Hermelink:

Wit speelt en wint ! . . . Ziet 'ongeduld' het al ?
Nou daar gaan we:  22-18 ! (45-50) ? 37-31 !!  (50x26) 38-32 en de zwarte dame staat mat ! UIT, de langste verdediging is: 26-37)
32x41  (21x32) 48-42  (16-21) 41-36 (32-37) . . . blijven rekken
42x31 (21-26) 31-27 (26-31) 18-12  ( 8x17) 27-21 (17x26) 36x27 Voor diegene die, vanuit de diagram met zwart, meent te kunnen vluchten, na 22-18,  in (21-26)  geef ik alleen de eerst volgende witte zet 32-28 ook UIT, zoek het zelf  verder maar uit, want ik wil naar een tweede geestesvrucht van Hermelink:

NEEEEEEEEE, zwart is aan zet en wint (!), anders is het wel heel simpel, en éénvoudig staat niet in het woordenboek van Hermelink, dus eens kijken "wat zijn de problemen (?)", oja, witte dreiging naar dam op 2 (of 4).
Er zijn maar weinig dammers die de oplossing 'zien', sommigen wel, maar die kennen deze compositie, lets go . . . (11-17)  (he ?) 24-19 ?   (13x24) 27-21 (16x27) !!! 31x02  (17-22) ! 02x30  (14-19)  30x28   (23x45) Fraai heel fraai, Frans, complimenten voor zoveel schone kunst . . .
"Ja maar", . . . wat nou weer ? (typsich Nederlands, "JA MAAR". . .), "wit kan ook naar 4 slaan ?" Dan speel je toch gewoon (17-22) (12-18) pffffffffff !! Toch zeer uitzonderlijk een dubbele Coup Turc (ook wel Coup Truc) in één compositie.

Een andere componist voor wie ik hoge achting heb is Hans Jansen en daar sta ik niet alleen in, want Andreas Kuyken merkte in 1978 reeds op, over de toen 21 jarige Drent,: "hij die qua innerlijke rijpheid met kop en schouders boven het veld uitstijgt" !! In ieder geval, Hans creeërde van achter zijn bureau (of anders maar vanachter de keukentafel) het volgende tafereel:

 

Wit speelt 34-30 en wie van u had niet met (23-29) geriposteerd?

Edoch, dan had u de kous op de kop gekregen door middel van een dam op veld 2 ! ! ! Aanschouw dit wonder:
32-27  (29x38)
28-23  (19x28)
30x08  (02x13)
37-32   (28x37)
27-22   (17x28)
36-31   (26x17)
31x02  Voila, doet het altijd goed 'dam op bezet veld'.

Hans Jansen is natuurlijk ook een begaafd partijspeler met onder andere 3 x de nationale  titel op zijn palmares. Ook tijdens zijn partijen gaat hij het liefst op zoek naar verrassende acties . . . en dat gaat

ook wel eens mis, zoals tijdens het wereldkampioenschap van 1976, aanschouw dit wonder dat eigenlijk geen wonder werd, maar eigenlijk toch ook wel weer . . .

Wit: Anatoli Gantwarg

Zwart: Hans Jansen

 

Zwart aan zet en kwam op het idee (hoe je op zo'n idee komt (?), werkelijk geen idee !)  om (04-10) te spelen (dat je daar, tijdens je partij, überhaupt naar kijkt ?). Gantwarg zal raar hebben opgekeken, maar kwam toen tot de ontdekking dat 4- 10 geen !

maar een ? moet krijgen . . .
28-22     (17x28)
33x4       (03-09)
04x20     (15x24)
26x17     (11x31)
37x26     (24-29)
34x23     (19x46)

Fraai Hans, zeer fraai, edoch Anatoli maakte het af door 38-33  (25x34)  40x29   (46-32) 33-28     (32x34) 39x30

EN TOCH diep respect voor Hans Jansen en alle dammers die hun geluk in eenzaamheid beproeven om tot fraaie creaties te komen. Dus dammers (m/v) zoek de eenzaamheid, pijnig uw hersenen, ga op zoek naar de
combinatio nova . . .