Bij- & terug-...

Door Tjalling van den Bosch

Misschien een wat wonderlijke aanhef, maar uw penneleur is nog aan het bijkomen van de damactiviteit van zaterdag 20 december jongstleden. 

Voor alles moet schrijver dezes eerst even op iets terugkomen. En wel op het epistel van twee weken geleden (Groninger Heerlijkheid . . .); hierin werd vermeld dat de slag bij Heiligerlee het einde van de 80-jarige oorlog zou hebben ingeluid.

Dit is echter niet juist, het was precies het omgekeerde; de veldslag luidde het begin van de 80-jarige oorlog in, ad acta. 

In the picture . . .

Het dammen stond op 20 december 2014 volop in de schijnwerpers; de recordpoging blindsimultaan van Ton Sijbrands, in het gemeentehuis te Hilversum, zorgde voor een ware hausse in de damwereld, maar ook daar buiten! 

Ik voorspelde reeds dat omroep MAX groots zou uitpakken en dat hebben ze ook zeker gedaan; zo waren er t.v.-uitzendingen, gewijd aan het evenement, en was de recordpoging helemaal live te volgen via internet. Nog nooit heeft een Nederlandse omroep een dergelijke krachttoer (meer dan 50 uur was men in touw) uitgehaald, het resultaat was er dan ook naar. Mensen die totaal niets met onze prachtige denksport 'hebben', hoorde je plotseling 'een mening spuien' over de Tour de Force van Sijbrands. 

Voor de volledigheid: de geslaagde recordpoging van Sijbrands startte op vrijdagochtend 19 december en eindigde op zondagochtend 21 december (2014).  

Tijdens de expeditie (waarin Sijbrands 1.184 zetten liet uitvoeren) had ik te doen met de simultaangever, alsmede met de simultaannemers; ik geef het u te doen: bijna 48 uur lang (achter elkaar!) niets anders dan dammen. Ooit heb ik eenmaal aan een 'damnacht' meegedaan, van 's avonds 20.00 uur tot de volgende ochtend 8.00 uur; gedurende die nacht was ik op een gegeven ogenblik he-le-maal wauws (taalpuristen zullen dit laatste woord verafschuwen, maar het geeft des te meer mijn gevoelens van toen weer). De simultaannemers moeten zich voortaan goed voorbereiden; 'het er even bij doen' is niet meer aan te raden; van echt slapen is, ook voor de simultaannemers, geen sprake tijdens een dergelijke marathonzitting. Het bevreemdde mij dan ook niet dat er op eind en masse remise werd overeengekomen. 

Maar goed, ik ben niet naar Hilversum afgereisd om eens een kijkje te nemen, alhoewel dat in eerste instantie wel in de planning lag. Deels door werkzaamheden, maar ik had ook een ander plannetje opgevat. Ik ben op de bewuste zaterdag, rond de klok van 2 uur 's middags, mijn stamcafé binnengetreden, met een koffer vol damborden (en schijven natuurlijk). Het was er nog rustig, dus eerst maar een dambord erbij gepakt en de rubriek van Auke Scholma nagespeeld (het ging om de partijen Sipma - Salomé en Barkel - Scholma).

De jongedame die de bar bestierde meende iets te weten over een record, ofzo!?! Ze had het over "boem?"; na enig heen en weer gepraat dacht ik dat ze Böhm bedoelde, maar dat begreep zij weer niet . . .Gelukkig kwam de eigenaar spoedig opdagen; hij was beter op de hoogte en vroeg mij op een gegeven ogenblik of het ook mogelijk was om 'iets' op één van de vele televisie-toestellen te kunnen bekijken. Na wat heen en weer gepraat lukte dit zowaar.

Langzaam maar zeker druppelden er steeds meer mensen het etablissement binnen en al gauw werd er met bewondering en vooral verwondering kennis genomen van de krachttoer van Sijbrands. Het hoogtepunt kwam toen de eigenaar de televisie-beelden overzette op het 'grote scherm'. Maar ja, de beelden waren natuurlijk niet zo spectaculair, dus maar gauw wat damborden op de diverse tafeltjes neergelegd, en ja hoor, men ging dammen; op een gegeven ogenblik waren er maar liefst 6 borden 'in bedrijf'.

Alhoewel dammen (?), op een gegeven ogenblik zag ik twee dames (die zich overigens uitstekend vermaakten) een stelling op het bord hebben, waar beide 'vastliepen'; ze hadden niet in de gaten gehad, dat 'slaan' verplicht was en dit hadden ze dan ook maar niet gedaan! Opvallend genoeg kon zwart geen zet meer doen, terwijl wit nog wel zo'n 10 zetten achter de hand had!    

Kortom, het werd een gezellige middag, waar het dammen hoogtij vierde . . .

Rechtgezet . . .

Dat Ton Sijbrands zich nog één keer liet verleiden tot een dergelijke Tour de Force, was volgens mij vooral, omdat hij zijn vorige recordpoging (Amsterdam, september 2009), diep van binnen, eigenlijk meer een Tour de Farce vond. Sijbrands heeft zich in ieder geval enkele malen in die richting uitgelaten; er moest dus iets rechtgezet worden. 

Persoonlijk vind ik trouwens de blindsimultaan-seance van Tilburg (oktober 2007, 25 partijen en een score van 92%) nog altijd de beste performance ooit.

De toekomst zal uitwijzen of de onttroonde wereldrecordhouder Erno Prosman 'het erbij zal laten', of dat hij de door Sijbrands toegeworpen handschoen wederom zal oprapen. Ik hoop wel dat de organisatie dan ook in staat zal zijn om het evenement met evenveel allure op poten te zetten. Misschien is Prosman nog wat te jong om omroep MAX er wederom bij te betrekken en waarschijnlijk is hij voor BNN weer te oud, dus moet men de pijlen maar richten op AVRO-TROS.

Elke publieke omroep moet 'iets aan sport doen' met het toegeworpen belastinggeld, dus . . . 

We sluiten dit epistel af met 'het geintje' waarmee de nieuwbakken wereldrecordhouder zijn opponent Ed Kok, te slim af was:

Zwart (Ed Kok, dat moge duidelijk zijn) heeft net op zet 38.  . . - . .  24-30  gespeeld en toen verbaasde Sijbrands velen (oké,  ik zal het iets nuanceren, mij) dat hij niet met 39.  39-33  vervolgde. Kok kan dan natuurlijk schijf 13 'terug gooien' en dan is het materiële evenwicht niet verstoord, maar ik verwachtte dat de overgebleven stand gewonnen was voor wit. Sijbrands zag niets en toch beter!! 39.  13-8!  

Ongetwijfeld zal de zwartspeler even hebben opgekeken van deze zet; wat moet wit doen op 39.  . . - . .  30-35? Toen Sijbrands (in de gedaante van Paul Visser) weer aan het bord verscheen gaf Ed Kok op, want Sijbrands zou ongetwijfeld hebben geantwoord met  40.  34-30 (!), om na het slaan (35x22), dam te halen op veld 2. Een opmerkelijk scherp einde, tijdens een fantastisch evenement.

Chapeau Grand Maître Ton Sijbrands, niet alleen vanwege de verbetering van het wereldrecord blindsimultaan (32 partijen - 14 winst - 18 remise - 0 verlies = 71,9%), maar bovenal vanwege het feit dat de damsport weer (even?) volop in de belangstelling stond.

Hopelijk kunnen wij dammers dit (positieve) momentum doortrekken in 2015.

Gelukkig Nieuwjaar, Lokkich Neijier, Happy New Year, Bonne Année, Feliz Año Nuevo, Buon Capo d' Anno, Felix Sit Annus Novus.

Voor de opmerkzame lezers meld ik even dat de nieuwjaarswens (anders dan tijdens de kerstwens) niet in het Mongools (ja, dit blog heeft veel internationale lezers) staat aangegeven; dit vanwege het feit dat men daar het nieuwe jaar pas op 31 januari inluidt.