Open brief...

Door Tjalling van den Bosch

Nee, het onderstaande is geen 'open brief', aan wie dan ook; ik wil u wijzen op één van de pennenvruchten van Wouter Sipma, welke staat te lezen op de site van dc. Hijken. Hierin richt Sipma zich tot organisatoren van 'open damtoernooien' en daar wijd ik dit epistel aan. Maar voordat ik hiertoe overga wil ik eerst een ieder bedanken voor de kaartjes, fruitmanden, chocola en alle andere goed bedoelde beterschapswensen. 

Meer dan 20 . . .

In zijn nog jonge leventje heeft de talentvolle dammer Wouter Sipma reeds zo'n 20 'grote' toernooien achter de rug; allen verspeeld volgens het Zwitsers systeem en daar mag, wat Sipma betreft, weleens verandering in komen. Letterlijk schrijft Sipma dat: "hoe leuk ik het spelen van toernooien ook  vind, eerlijk gezegd gaat die toernooivorm (Zwitsers) me ook een beetje vervelen ..."   Sipma begrijpt (zo schrijft hij) dat dit systeem misschien wel goed is voor een groot 'open toernooi', maar het staat hem tegen vanwege het feit, dat je als topspeler zo afhankelijk bent van wat je tegenstanders (veelal die uit de eerste rondes) in de rest van het toernooi presteren.

In de schaaksport zie je vaak, dat men 'boven op' een 'open toernooi' vaak een 'kroon-groep' heeft geformeerd, waarin de sterksten elkaar in een 'rond-toernooi' bekampen; Sipma begrijpt echter ook wel dat een dergelijke constructie financieel nogal zwaar op de begroting drukt. Ook zie je vaak dat men, tijdens schaaktoernooien, matches organiseert; bijvoorbeeld: man tegen vrouw, jong tegen oud, twee talentvolle spelers tegen elkaar,  of gewoon de twee sterksten. Vooral voor dit laatste (matches) wil Sipma nu een lans breken, daar dit volgens hem financieel gezien 'te doen' moet zijn voor organisatoren.

Wat is er nu zo erg aan het Zwitsers systeem? Ewel, laat ik u dit uitleggen aan de hand van wat de overleden J. H. Donner hiervan vond; deze schaker/schrijver kwam, in een overigens geheel andere context, ooit op de proppen met de (van origine Italiaanse) uitdrukking: 

Spermatozoo . . .

Wanneer de spermatozoo na de grote wedren als eerste van de miljoenen bij de eicel is aangekomen, staat hij voor zijn laatste beslissende opgave: tot haar in te gaan. Zij is omgeven door een moeilijk te penetreren pantser van vrouwelijke trots en om dit vlies te doorboren moet de spermatozoo zijn bekoorlijke zweepstaartje offeren, dat zuur bevat dat in staat is de afscherming van de eicel op te lossen. Alleen, hij is daar niet in zijn eentje toe in staat! Hij heeft niet genoeg zuur en om de eicel te vermurwen heeft hij de hulp van anderen nodig! Hij moet enige medestanders overreden voor hem het vuile werk te doen. Hoe hij dit doet(?), of hij valse beloften aanwendt, of er misschien

homoseksualiteit in het spel is, de moderne wetenschap weet het nog niet, maar in ieder geval moeten enige van zijn medestanders bereid gevonden worden het beste te geven, alleen om hem naar binnen te doen gaan.

Zo is het met het Zwitsers systeem nu ook; als een topspeler, als bijvoorbeeld Sipma, in de eerste twee rondes relatief zwakkere opponenten heeft verslagen, moeten deze in het vervolg van het toernooi wel punten gaan halen. 'Voorbeeld Sipma' treft, nadat hij de eerste twee rondes heeft gewonnen, alleen nog maar andere topspelers, waartegen hij hoogstwaarschijnlijk alleen maar tot puntendelingen komt. Vandaar dat het 'verschil' (lees: voordeel voor Sipma) moet worden gemaakt door de tegenstanders uit de eerste rondes die 'voorbeeld Sipma' wel heeft gehad en zijn directe concurrenten voor de eerste plaats niet! 

Om die reden (naar ik aanneem) wil Sipma weleens iets anders 'zien', dan een groot toernooi met het Zwitsers systeem. Wilt u het hele verhaal van Sipma lezen ga dan naar de site van damclub Hijken. Schrijver dezes wil nog opmerken dat wat hem betreft dezelfde bezwaren kleven aan het zogenaamde SB systeem; de letters SB staat voor Sonneborn en Berger, maar dat is eigenlijk een verkeerde benaming. Hermann Neustadl bedacht het systeem, William Sonneborn en Johann Berger

waren de grote criticasters tegen het systeem! Hoe het mogelijk is dat de namen laatste twee voor eeuwig aan dit systeem kleven is mij niet duidelijk. Maar goed, dit laatste geheel terzijde natuurlijk, alhoewel . . ., voordat je het weet heet het Zwitsers systeem voortaan het Sipma systeem !

Wouter Sipma plaatste zich via de halve finales voor het aankomende Nederlands Kampioenschap Dammen Algemeen te Emmeloord onder andere door een overwinning op mijn generatiegenoot Sjoerd Koopman.

Wit (Koopman) is volgens mij al 'overspeeld'; nadat Sipma zojuist op de 43ste zet (21-26) op de 'mat' heeft gelegd, vergreep wit zich aan 44.  41-36, tijdsdruk was hier mede de oorzaak van, waarschijnlijk was 44.  39-33 nog de 'beste'.

Zwart forceert nu opmerkelijk eenvoudig de definitieve winst: 44.  . . - . .  (1-7)  dreigt natuurlijk (16-21), dus  45.  32-28  (16-21)  46.  27x16  (18x27).  


Met de moed der wanhoop speelt Koopman nog 47.  28-23, maar moest toen na  47.  . . - . .   (11-17 offeren vanwege de dreigende doorbraak (27-31) en (7-11). Koopman gaf echter snel (en terecht) op.   

Er zijn zonder meer indrukwekkender overwinningen van Sipma die misschien een groter eerbetoon aan Sip de dammer zouden zijn geweest, maar ach, het heeft ook wel 'iets' om eens een generatiegenoot (zij het als slachtoffer) ten tonele te voeren.

Wouter jongen, veel succes in Emmeloord én blijf vooral schrijven!