(te...?)

 Door Tjalling van den Bosch 

Zijn dammers en damsters (te . . . ?) bescheiden wanneer ze zich eigenlijk juist zouden dienen te presenteren? Weten alle beoefenaren van onze edele damsport wel dat volgende week maandag het Nederlands Kampioenschap (voor) Vrouwen 2016 begint?
Ewel, aanstaande maandag 4 april is de eerste ronde en op zaterdag 9 april is de laatste (7de) ronde; het evenement vindt plaats in het fraaie Beachhotel te Zoutelande (Zeeland). Het is zonder meer een bezoekje waard, zelfs enkele dagen vertoeven aan de Zeeuwse Rivièra is het overwegen waard (http://nkv2016.kndb.nl)!

Gelijk ook maar even presenteren: Van 7 april t.e.m. 16 april vindt in Enschede het NK Algemeen plaats (http://nk2016.kndb.nl); ongetwijfeld ook een bezoekje waard!

Nog een voorbeeld . . .

Nog een voorbeeld van (te) grote dammers-bescheidenheid vond vorige week plaats tijdens het Fries damtoernooi (Oer alles hinne) te Franeker. Tijdens de gezellige avonduren toverden diverse deelnemers de fraaiste standen op het dambord; op een gegeven ogenblik meende uw penneleur zich er ook in te moeten mengen. Nadat enkele Friese grutmasters de meest fraaie combinaties op het bord hadden getoverd, meende schrijver dezes ook een opvallende openingscombinatie uit 'onze' spelsoort te moeten presenteren (je moet zo nu en dan van je afbijten, nietwaar?).

Vanaf de beginstand:  1.  33-29  (19-23)  2.  35-30  (20-25)  3.  30-24  (14-20)  4.  31-27  (9-14)  5.  36-31  (3-9)  en nu vroegen wij (aan de Friese damspecialisten): "Hoe wint wit een schijf?" Er staat natuurlijk een hecht 'zwart blok'; hoe komt men daar doorheen? De toevoeging dat schijf 32 uiteindelijk een 'reis' onderneemt naar veld 25 deed de Friese wenkbrauwen nog meer fronsen . . .! Oplossing (vooral niet te bescheiden presenteren!): 6.  24-19  (13x33)  7.  39x19  (14x23)  8.  27-22  (18x36)  9.  34-30  (25x34)  10.  40x18  (12x23) en zie daar, plotseling is de zojuist nog solide zwarte stand in een gatenkaas veranderd . . .  11.  37-31  (36x27)  12.  32x25 . . .!
Uw penneleur weet niet beter dan dat dit openingsidee een creatie is van grootmeester (internationaal spel) Hans Jansen.
Nu was Jansen aanwezig bij deze presentatie, maar had zich tot dan in stilzwijgen gehuld; om dit te doorbreken stak schrijver dezes vervolgens de loftrompet over de createur af . . .!  Jansen reageerde helaas met: "Nou ja, uh . . . ik heb geloof ik wel het idee bedacht . . . , maar uh . . . misschien is er vóór mij ook wel iemand geweest die dit eerder heeft uitgedacht . . . ". Ja, toen kon uw penneleur zijn loftrompet wel weer opbergen; Dé Jansen is dus misschien wel niet dé Jansen . . .! (Als we Jansen mogen geloven).

Geen ontsnapping . . .

Hans Jansen

Toch kan Hans Jansen niet ontsnappen aan bejubeling van zijn grootheid; er bestaat sinds kort Dé Jansen-opening . . .! Hans Jansen heeft namelijk een opzienbarend openingsnieuwtje gepresenteerd tijdens de Friese dammanifestatie (van vorige week). Voor de duidelijkheid betreft het hier een fraaie openingsmogelijkheid in de Friese damvariant; u weet wel, de damvariant waarin men orthodiagonaal mag slaan!

Wederom vanaf de beginstand: 1.  32-27  (19-23)  2.  35-30  (20-25)  3.  33-29  (14-19)  4.  31-26  tot zover kan een liefhebber van het Hollandse (poolse, internationale) dammen het nog redelijk volgen; met de volgende (zwarte) actie heeft men waarschijnlijk al meer moeite. 4.  . . - . .  (19-24)  5.  30x28  (18-22)  6.  27x18  en nu, let op  13x35  (over achtereenvolgens schijven 18-28 en 34)!
Dammers van de Friese damvariant kunnen u nu uitleggen, dat dit voor zwart een ideale situatie is; voor de duidelijkheid, in het Frysk spul is het bezetten van het centrum een groot nadeel(!); centrumschijven zijn vaak ideaal (voor de tegenstander) om te gebruiken als combinatieschijven.
In het Friese dammen is het juist zaak om via de 'zijkanten' op te stomen(!), daarom is de ontstane situatie zo goed voor zwart, echter . . .  grootmeester (internationaal spel) heeft iets gecreëerd, waar zelfs de beste Friese dammers van opkeken; wit haalt verrassend uit via (fasten your seatbelts . . .):  7.  29-24  (25x23)  8.  45x25  (15x35)  9.  36-31!  (let op!)  16x27)  10.  40-34!  (35x33)  11.  38x16  (over 33-23 en 17)  (6x26)  12.  37x6  . . .
Inderdaad is het aantal schijven nog gelijk, maar na de volgende 'zwarte' zet volgt 13.  41-36  en gaat de zwarte schijf 26 verloren; vele grutmasters hebben nog geprobeerd om de zwarte schijf (26) te verdedigen, maar vooralsnog is men daar niet in geslaagd.

Dus . . .

Dus, alle (te) bescheidenheid van Hans Jansen ten spijt . . . het betreft hier een: Fenomenale creatie van één van de grootste denksporters van de wereld, die ons (damliefhebbers) in de afgelopen (bijna) 60 jaar van zeer veel fraaie geesteskinderen heeft laten genieten. 
Ter aanvulling: Hans Jansen is geboren te Emmen op 5 mei 1956; inderdaad kon het natuurlijk niet anders dan dat zo'n ongebonden, vrije geest op onze nationale Bevrijdingsdag werd geboren.