dinsdag 26 november 2013

Billy & Jane

Door Tjalling van den Bosch

Magchielis Euwe leefde van 1901 tot 1981 en woonde in Amsterdam. Voor ons (dammers) is hij beter bekend onder de voornaam Max. Hij werd beroemd door zijn wereldtitel schaken in 1935, hij behield deze titel twee jaar. Euwe was dus een groot schaker, maar toch was hij anders, zo dompelde  hij zich niet onder in de bohemienachtige schaakwereld uit die tijd, maar was een solide en harde werker met gerespecteerde maatschappelijke functies.

Hij was ook een groot diplomaat die het uiteindelijk tot voorzitter van de internationale schaakbond, de F.I.D.E., schopte. In 1926 trouwde hij met Caro Bergman, uit dit huwelijk zijn 3 dochters geboren, te weten Els (1927), Caroline (1928) en Fietie (1934).

Zijn werkzame leven bestond voornamelijk uit lesgeven, eerst aan het  Gemeentelijk Lyceum voor Meisjes in Amsterdam, waar hij wiskunde doceerde en later als (Nederlands eerste) hoogleraar in de informatica aan de Economische Hogeschool in Rotterdam en aan de Katholieke Hogeschool in Tilburg.

Hard werken en een sobere levensstijl stonden hoog in het vaandel van het gezin Euwe, kortom degelijkheid en deugdelijkheid voorop. Max en Caro Euwe zeg maar de Piet en Ans Roozenburg van de schaakwereld. Volgens Hans Ree, in zijn boek 'Mijn Schaken', had Euwe ook wat avontuurlijke
trekjes, zo had hij (Euwe) in zijn jonge jaren gebokst en had hij kleine vliegtuigjes leren besturen.
Ook liep Euwe altijd van de schaakclub naar huis en dat was lang niet altijd veilig in de vooroorlogse hoofdstad, maar een taxi (of zelfs een fiets) dat was voor hem geen optie, want dat kostte geld en dat was nergens voor nodig.

Op de vraag van Ree of het niet gevaarlijk was zo'n lange wandeling dwars door nachtelijk Amsterdam antwoorde Euwe dat hij, voor de veiligheid, altijd en pistool bij zich droeg! Euwe een toonbeeld van fatsoen en correctheid, met een pistool op zak !?  De (toekomstige) wereldkampioen schaken als revolverheld (?) zeg maar

Billy the kid . . .
 
Mevrouw Euwe diende haar man, naast het groot brengen van hun kroost, vaak als chauffeur, Euwe had zelf geen rijbewijs (wel een vliegbrevet dus !). Haar rijstijl wordt in vele epistels omschreven als onachtzaam en slordig . . . Ree vat het als volgt samen; mevrouw Euwe reed op volle snelheid met
soevereine onverschilligheid voor de verkeersregels. Het blijkt dat zij veel harder reed op snelwegen dan was toegestaan en als ze door de stad reed en de straat werd versperd door een ladende - of
lossende vrachtwagen dan nam ze gerust het trottoir in haar parcours op ! Caro Euwe was aanhanger van de Christian Science en was ervan overtuigd  dat ongelukken iemand met een zuivere geest niet konden overkomen. Max Euwe deelde die overtuiging niet, maar wel haar onverschilligheid
tegenover gevaar.

Euwe vond het wel prettig, want zo was hij snel weer thuis van de vele simultaans en lezingen die hij in den lande gaf. Toen de schaakorganisator Berry Withuis hem eens thuisbracht na een simultaan ergens in de provincie en in Amsterdam voor een rood stopte, werd hij vriendelijk maar beslist terechtgewezen; "maar meneer Withuis, ik zag geen verkeer komen, dus waarom stopte u dan ?".
Mevrouw Euwe, godvrezend, maar toch een bijna maniakaal roekeloze autorijdster wars voor orde en gezag, zeg maar Calamity Jane . . .

Na het lezen (en schrijven) van het bovenstaande vraagt uw penneleur zich af of er niet dergelijke verhalen zijn over onze Piet en Ans Roozenburg (?!), of blijven we onze wereldkampioen en voorzitter van de internationale dambond (F.M.J.D.) alleen maar herinneren aan 'zijn' systeem ?

Deze 'Roozenburg' is natuurlijk gecomponeerd, alleen heb ik niet kunnen achterhalen wie de componist is, helaas . . .In ieder geval, wit lokte zwart in de val met 39-33 en ja dan moet 'noir' er ook intrappen natuurlijk: (13-19) ? 24x22 (12-17) ? . . .Ziet u de dam op 1 of 5 al aankomen . . . ?   
29x18   (17x30)  35x24    20x29  18-13 ! en hoe zwart nu ook slaat en volgt altijd 38-33 en 37-31 !

De 'boodschap' van dit epistel is: zijn er nog mensen die een tipje van de 'degelijk en deugdelijk'-sluier van onze wereldkampioen en voorzitter van de F.M.J.D. iets kunnen optillen . . . ?

 

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten