Wat gebeurde er toen...

Door Tjalling van den Bosch

Een jubileum is een herdenking van een gebeurtenis van een bepaald aantal jaren geleden. Bij een jubileum hoort een feest, waarop men op passende wijze stilstaat bij de te memoreren gebeurtenis.  Het éne wordt grootser gevierd dan het andere; de 1-jarige herdenking noemt men bijvoorbeeld een papieren of katoenen jubileum en wordt nauwelijks gevierd. Een jubileum van 5 jaar (lustrum) noemt men een houten jubileum,die van 12½ een koperen en die van 25 jaar een zilveren. Het woord Lustrum komt trouwens uit het latijn en was van oorsprong een zoenoffer, dat eens in de vijf jaar door de Romeinen werd gehouden. Dus elke periode van vijf jaar is een lustrum, vijf lustra is dus 25 jaar, maar laten we snel doorgaan, want anders komen we nooit bij het uiteindelijke onderwerp terecht.

Als er een treurige gebeurtenis heeft plaats gevonden, dan spreken we in principe niet van een jubileum, maar van een herdenking.

Bij iets dat precies 100 jaar geleden is gebeurd spreekt men dan van een ivoren jubileum /herdenking.  Het jaar 1914 is vooral bekend vanwege het uitbreken van de 1ste wereldoorlog. Nederland verklaarde zich direct en nadrukkelijk onpartijdig (neutraal) en wist zich zodoende aan die oorlog te onttrekken, alhoewel Nederland wel te maken kreeg met een grote stroom, voornamelijk Belgische, vluchtelingen. Toch wordt  'W.O. 1' door veel Europese landen gezien als de grote oorlog. De herdenkingsbijeenkomsten dit jaar, in België en Frankrijk, waren indrukwekkend. 

Vijfenzeventig jaar geleden (diamant), 1939 dus, brak de 2de wereldoorlog uit toen Duitsland het noodzakelijk vond om Polen binnen te vallen. Ons land trachtte ook toen neutraal te blijven, maar dat lukte dus niet. Onze regering vluchtte naar London; de Britse staatsman Winston Churchill  sprak later de historische woorden: "Er zat maar één man in de Nederlandse  regering, dat was Koningin Wilhelmina", maar dit geheel terzijde. 

Vijftig jaar geleden (goud) zien we een heel andere maatschappij, zonder dat ons land direct bij een oorlog betrokken is (nou ja, de 'koude oorlog' even buiten beschouwing gelaten). Enkele opmerkelijkheden uit het jaar 1964 zijn: de Beatles treden voor het eest op in Nederland (in de Veilinghallen te Blokker), Jan Jansen wordt wereldkampioen wielrennen in het Franse Sallanches en Cambuur wordt opgericht (ter vervanging van v.v. Leeuwarden, dat dat jaar terugkeerde naar de amateurs). 

Veertig jaar geleden (robijn): Het Simplisties Verbond wordt opgericht, meesterkraker Age Meines ontsnapt met behulp van zijn 'thermische lans' uit  de gevangenis (Blokhuispoort) te Leeuwarden en Dam Club Huizum wordt Nederlands clubkampioen. (Wat weer een intro . . .). 

Inderdaad, onze club werd in 1974 kampioen van Nederland; tot op heden is  het de enige Friese damclub die dit huzarenstukje heeft uitgehaald. Het betrof het kampioenschap van het seizoen 1974/1975, maar de nationale  clubcompetitie verliep toen blijkbaar in een andere tijdspanne dan tegenwoordig. Thans vindt de nationale clubcompetitie plaats van september tot maart, maar 40 jaar geleden was deze reeds voor de jaarwisseling afgelopen, want in zijn rubriek in de NRC van 14 december (1974) schrijft Andreas Kuyken:

"Huizum, Leeuwardens topclub, heeft voor het eerst in haar geschiedenis het  landskampioenschap weten te behalen. Een ploeg met klinkende namen, zoals  Harm Wiersma, Frank Drost, Sjoerd Visser, Anton Schotanus, wier spel niet alleen door productiviteit in termen van punten maar bovenal door aantrekkelijkheid  en durf uitsteekt". Ja, hij heeft een vaardige pen, die Andreas.

 

Als we de uitslagentabel er eens bij pakken (het wonderschone jubileumboek over Dam Club Huizum 1932-2007) zien we, dat onze club het kampioenschap pakte met 16 punten uit 9 wedstrijden. De directe opponenten (R.D.G. uit Den Haag en V.A.D. uit Amsterdam) werden verslagen, maar vreemd genoeg werd er van de nummer 7 (Het Oosten uit Rotterdam) met 9-11 verloren. Maar goed, alle andere wedstrijden werden verder gewonnen en daarvoor verantwoordelijk was vooral Harm Wiersma met een geweldige persoonlijke score van 17 punten uit 9 ontmoetingen.  Hij werd natuurlijk goed gesteund door Anton Schotanus (13 uit 9), Eddy Drost (12 uit 8), Frank Drost (12 uit 9), Sjoerd Visser en Menno Bandstra (beiden 11 uit 9), Johan Capelle (10 uit 7) en de spreekwoordelijke 'sloten op de deur' waren: Roel Bergsma (8 uit 7) Auke Spijkstra (8 uit 8) en Jacob Spoelstra (8 uit 9). Zoals het altijd gaat, als een team goed draait, waren er nauwelijks invallers nodig. Dam Club Huizum zette er dat seizoen slechts twee in, namelijk: Thijs Mulder (3 uit 3) en Arthur Kalverboer (2 uit 3).

 

Het huidige bestuur van D.C.H. kennende zal er dit seizoen dan ook zeker stil worden gestaan bij dit robijnen jubileum. Maar misschien spreek ik wel voor mijn beurt en hebben onze bestuursleden reeds een jubileum-comité opgericht, net als in 1974 toen het huldigings-comité zorgde voor een (zeer) gezellige avond (ik citeer nogmaals uit 75 jaar Dam Club Huizum): "Dam Club Huizum heeft vrijdagavond (13 december) in café-restaurant Tivoli aan de Huizumerlaan te Leeuwarden uitbundig feestgevierd. Dit ter gelegenheid van het Kampioenschap van Nederland van het eerste tiental in de ereklasse, de hoogste afdeling van de KNDB. Na het officiële gedeelte is er nog vrij lang uitbundig feestgevierd".

Iemand die wij van Dam Club Huizum zo vreselijk uit het oog zijn verloren is Frank Drost; hij nam in het kampioensjaar Krijn Toet op de volgende manier te grazen.

18.45-40!?!  21-27? Aangewezen is 11-16. 19. 47-42!! 19-23 20.40-35! en zwart staat verloren. De grote truc is dat op 17-21 of 14-19 volgt 34-29!, 39x30, 38-33!!, 42-38 en 38-32 met dam.

 

Dat het niveau niet altijd even hoogstaand was, blijkt wel uit de volgende diagram. Menno Brandstra (wit) won een brik (zoals Andreas Kuyken het in zijn rubriek omschreef) ten koste van Jan Grootenhuis.